برنج سالم با کودهای طبیعی: راهکارهایی برای کشاورزی پایدار
فهرست مطالب
مقدمه
کشاورزی پایدار به عنوان یک رویکرد جامع و بلند مدت برای تولید محصولات کشاورزی، نه تنها بر افزایش بهره‌وری و تامین غذای جمعیت رو به رشد جهان تاکید دارد، بلکه حفاظت از منابع طبیعی، حفظ سلامت خاک، کاهش آلودگی‌های زیست محیطی و بهبود کیفیت زندگی کشاورزان و جوامع محلی را نیز مدنظر قرار می‌دهد.
در این میان، برنج به عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات غذایی جهان، جایگاهی ویژه در تامین امنیت غذایی دارد. اما افزایش روزافزون استفاده از کودهای شیمیایی و سموم مضر برای افزایش تولید، علاوه بر اینکه منجر به تخریب ساختار خاک و آلودگی منابع آب شده، سلامت انسان و محیط زیست را نیز تهدید کرده است.
در این راستا، کشاورزی پایدار در کشت برنج، مخصوصا از طریق استفاده از کودهای طبیعی و آلی، اهمیت بسیاری پیدا کرده است. استفاده از این کودها در کاهش هزینه‌های تولید، افزایش بهره‌وری در بلندمدت و ایجاد سیستم‌های کشاورزی مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی نقش موثری دارد.
در مجموع، بهره‌گیری از کودهای طبیعی در چارچوب کشاورزی پایدار علاوه بر اینکه پاسخی به چالش‌های زیست محیطی و اقتصادی کشاورزی مدرن است، گامی موثر در جهت تولید سالم، حفاظت از منابع پایه و تضمین امنیت غذایی نسل‌های آینده نیز به شمار می‌آید.
انواع کودهای طبیعی مناسب برای کشت برنج
در نظام‌های کشاورزی پایدار، بهره‌گیری از کودهای طبیعی به عنوان جایگزینی موثر و سالم برای کودهای شیمیایی، از اهمیت بالایی برخوردار است. کشت برنج، به عنوان یکی از اساسی‌ترین محصولات غذایی جهان، نیاز به تغذیه متعادل و مدیریت مناسب خاک دارد. استفاده از کودهای طبیعی در این کشت، علاوه بر بهبود کیفیت و کمیت محصول، موجب حفظ سلامت خاک، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی، افزایش کارایی مصرف آب و تقویت پایداری بلندمدت مزرعه می‌شود. در ادامه، به بررسی جامع و تفصیلی چهار نوع اصلی کودهای طبیعی که بیشترین کاربرد را در کشت برنج دارند، می‌پردازیم.
۱. کمپوست
کمپوست، حاصل تجزیه طبیعی و بیولوژیکی مواد آلی مانند بقایای گیاهان، ضایعات غذایی، کاه و کلش، برگ‌های خشک و حتی زباله‌های خانگی آلی در حضور هوا و میکرو ارگانیسم‌های مفید است. این فرآیند باعث تبدیل مواد خام به ماده‌ای تیره رنگ، غنی از عناصر غذایی و با ساختاری مشابه خاک می‌شود.
2. کود حیوانی
کود حیوانی شامل ترکیبی از فضولات دام‌ها مانند گاو، گوسفند، مرغ و غیره به همراه مواد فرعی مانند کاه، کلش و پوشال است. این کود معمولا پس از تخمیر و پوسیدگی کامل مورد استفاده قرار می‌گیرد تا اثرات منفی مانند وجود بذر علف‌های هرز کاهش یابد.
3. کود سبز
کود سبز به گیاهانی گفته می‌شود که به منظور تقویت خاک کاشته می‌شوند و پیش از گل‌دهی، در زمین شخم زده و با خاک مخلوط می‌گردند تا به عنوان منبع آلی تجزیه شوند. از مهم‌ترین گیاهان کود سبز می‌توان به شبدر، ماش، سویا، یونجه و نخود اشاره کرد. بسیاری از این گیاهان از خانواده لگوم‌ها هستند که قابلیت تثبیت نیتروژن اتمسفری را دارند.
4. کودهای زیستی (بیولوژیکی)
کود زیستی نوعی کود است که شامل میکرو ارگانیسم‌های زنده مفید می‌باشد که می‌توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، تغذیه گیاه را افزایش دهند. این کودها به صورت صنعتی تولید می‌شوند و در قالب مایع یا جامد در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرند. انواع رایج این کودها شامل کودهای تثبیت‌کننده نیتروژن، کودهای حل‌کننده فسفر، مایکوریزا (قارچ‌های همزیست) و کودهای محلول پتاسیم و عناصر کم‌مصرف است.
مزایای استفاده از کودهای طبیعی
استفاده از کودهای طبیعی یکی از پایه‌های اصلی کشاورزی پایدار به شمار می‌آید و در سال‌های اخیر، با افزایش آگاهی نسبت به اثرات منفی کودهای شیمیایی بر محیط زیست و سلامت انسان، نقش این کودها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. کودهای طبیعی شامل کمپوست، کودهای حیوانی، کود سبز و کودهای زیستی هستند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، ساختار خاک را بهبود می‌بخشند، عناصر غذایی مورد نیاز گیاه را تامین می‌کنند و از طرفی باعث کاهش تخریب منابع طبیعی می‌شوند. در واقع استفاده از کودهای طبیعی، راهکاری هوشمندانه برای تقویت تولید محصولات کشاورزی، حفظ و بهبود کیفیت خاک و حفاظت از محیط زیست در برابر آسیب‌های ناشی از مواد شیمیایی است. بنابراین، حرکت به سوی کشاورزی پایدار و جایگزینی تدریجی کودهای شیمیایی با انواع کودهای طبیعی، ضرورتی حیاتی و آینده‌نگرانه برای جهان امروز است. در ادامه، به بررسی جامع و مفصل مزایای استفاده از کودهای طبیعی در کشت برنج می‌پردازیم.
- کودهای طبیعی سرشار از مواد آلی تجزیه‌پذیر هستند که پس از وارد شدن به خاک، باعث افزایش درصد کربن و ماده آلی می‌شوند. ماده آلی، مانند چسب، ذرات خاک را به هم متصل می‌کند و به تشکیل خاک‌دانه‌های پایدار کمک می‌نماید.
- بافت خاک‌هایی که کود طبیعی دریافت کرده‌اند، نرم‌تر و متخلخل‌تر می‌شود. این امر باعث افزایش نفوذ آب، کاهش روان‌آب سطحی و ورود اکسیژن بیشتر به منطقه ریشه‌ها می‌شود.
- خاک‌هایی که ماده آلی بالایی دارند، توانایی نگهداری آب را چند برابر بیشتر از خاک‌های معمولی دارند. این ویژگی در مناطق خشک و در کشت برنج که نیاز بالایی به آب دارد، بسیار مهم است.
- خاکی که ساختار مناسبی دارد، اجازه می‌دهد ریشه‌ها به راحتی رشد کرده و از آب و عناصر غذایی بیشتری استفاده کنند.
- مواد آلی موجود در کودهای طبیعی، منبع تغذیه‌ای خوبی برای میکرو ارگانیسم‌های مفید خاک هستند که در تجزیه مواد آلی، تثبیت نیتروژن و آزادسازی عناصر قفل‌شده نقش دارند.
- خاک‌هایی که به طور مکرر کود شیمیایی دریافت می‌کنند، دچار فشردگی و سفتی می‌شوند. کودهای طبیعی به بهبود ساختار خاک و جلوگیری از فشردگی کمک می‌کنند.
- برخلاف کودهای شیمیایی که به سرعت در آب حل می‌شوند، عناصر غذایی در کودهای آلی به آرامی آزاد می‌شوند و احتمال نشت آن‌ها به آب‌های زیرزمینی بسیار کمتر است.
- ورود مقادیر زیاد نیترات و فسفات به رودخانه‌ها و دریاچه‌ها باعث رشد جلبک‌ها و کاهش اکسیژن محلول در آب می‌شود که این پدیده باعث مرگ آبزیان می‌گردد. استفاده از کودهای طبیعی از این پدیده جلوگیری می‌کند.
- برخی کودهای شیمیایی دارای فلزات سنگین هستند که در خاک تجمع یافته و از طریق زنجیره غذایی به بدن انسان و حیوانات منتقل می‌شوند. کودهای طبیعی فاقد این عناصر مضر هستند.
- فرآیند تولید کودهای شیمیایی نیاز به مصرف انرژی بالایی دارد و باعث تولید گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسید کربن و اکسیدهای نیتروژن می‌شود. در حالی که تولید و استفاده از کودهای طبیعی نیاز به انرژی کمتری دارد و فرآیندهایی طبیعی هستند.
- استفاده از ضایعات گیاهی، پسماندهای خانگی آلی و فضولات دامی برای تولید کمپوست و کودهای طبیعی، از دفن یا سوزاندن این مواد جلوگیری کرده و به کاهش زباله و آلودگی کمک می‌کند.
کودهای طبیعی برخلاف کودهای شیمیایی، تعادل زیستی خاک را برهم نمی‌زنند و در هماهنگی کامل با طبیعت عمل می‌کنند.
روش‌های استفاده از کودهای طبیعی در کشت برنج
استفاده از کودهای طبیعی در کشت برنج، اگر به شیوه‌ای اصولی و با مدیریت دقیق صورت گیرد، می‌تواند منجر به افزایش حاصلخیزی خاک، بهبود کیفیت محصول، کاهش هزینه‌های تولید و کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی شود. اما برای دستیابی به این نتایج مطلوب، آشنایی با روش‌های صحیح استفاده از کودهای طبیعی، از جمله زمان‌بندی و مقدار مناسب کوددهی و ترکیب صحیح آن با کودهای شیمیایی اهمیت ویژه‌ای دارد. روش استفاده از کودهای طبیعی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و شناخت کامل از نیازهای گیاه و وضعیت خاک است. استفاده آگاهانه از این منابع، موجب تولید برنج سالم، افزایش عملکرد و حفظ منابع طبیعی برای نسل‌های آینده می‌شود. در ادامه به توضیح جامع و تفصیلی این دو بخش مهم می‌پردازیم.
زمان‌بندی مناسب برای کوددهی
در کشت برنج، به دلیل حساسیت گیاه نسبت به مواد غذایی در مراحل مختلف رشد، زمان‌بندی دقیق کوددهی اهمیت بالایی دارد. اگر کود طبیعی در زمان نادرست یا به مقدار نامناسب استفاده شود، نه‌تنها از کارایی آن کاسته می‌شود، بلکه ممکن است موجب اختلال در رشد گیاه یا کاهش عملکرد آن شود.
کود حیوانی و کمپوست
بهترین زمان مصرف کود حیوانی و کمپوست، قبل از شخم‌زنی نهایی و آماده‌سازی زمین، یعنی حدود 2 تا 3 هفته قبل از نشاکاری (یا بذرپاشی) است. زیرا این کودها نیاز به زمان برای تجزیه در خاک دارند و باید فرصت کافی برای آزادسازی تدریجی مواد غذایی و تثبیت در خاک داشته باشند.
کود سبز
زمان کاشت گیاهان معمولا در فصل غیر زراعی یا بین دو کشت برنج (مثلا زمستان یا پاییز) بوده و زمان برگرداندن آن‌ها به خاک به عنوان کود، قبل از گل‌دهی گیاه حدود 2 تا 4 هفته قبل از کشت اصلی است.
برگرداندن دیرهنگام ممکن است موجب تخمیر زیاد و کمبود اکسیژن برای ریشه‌ها شود.
کودهای زیستی
کود زیستی با توجه به نوع آن، می‌تواند قبل از نشاکاری، هنگام خزانه‌گیری و یا به صورت محلول‌پاشی در مراحل اولیه رشد گیاه استفاده شود.
این کودها معمولا همراه با بذر یا نشا یا در آب آبیاری به کار می‌روند و نیاز به محیط مرطوب دارند تا میکرو ارگانیسم‌های مفید فعال باقی بمانند.
مقدار مناسب مصرف کودهای طبیعی
مقدار دقیق مصرف کودهای طبیعی، به نوع خاک، سطح ماده آلی، شرایط اقلیمی و میزان نیاز گیاه بستگی دارد. به طور میانگین، میزان مصرف هر یک از کودهای آلی به شرح زیر است.
- کود حیوانی پوسیده: حدود 10 تا 30 تن در هکتار (بسته به کیفیت خاک و نوع کود)
- کمپوست: بین 5 تا 15 تن در هکتار
- کود سبز: با تراکم بالای کاشت و پوشش کامل سطح زمین، نیاز به مقدار وزنی خاصی نیست. زیرا همان گیاه در مزرعه رشد می‌کند.
- کود زیستی: حدود 200 تا 500 گرم برای هر 10 کیلوگرم بذر یا برای هر هکتار به صورت محلول‌پاشی
ترکیب کودهای طبیعی با کودهای شیمیایی
در بسیاری از مزارع، مخصوصا در مراحل گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی پایدار، استفاده همزمان از کودهای طبیعی و شیمیایی می‌تواند یک راه‌حل متعادل و منطقی باشد. این ترکیب، ضمن حفظ عملکرد و کیفیت محصول، به بهبود تدریجی خاک نیز کمک می‌کند.
مزایای ترکیب کود طبیعی و شیمیایی
- کودهای طبیعی موجب بهبود ساختار خاک و افزایش نگهداری مواد غذایی می‌شوند. در نتیجه راندمان جذب کودهای شیمیایی بالاتر می‌رود.
- با افزودن مواد آلی، نیاز به کودهای شیمیایی پرهزینه و آلوده‌کننده کاهش می‌یابد.
- کودهای طبیعی تغذیه را تدریجی فراهم می‌کنند و کودهای شیمیایی تامین سریع عناصر را پوشش می‌دهند. این ترکیب باعث تغذیه یکنواخت در کل فصل رشد می‌شود و از شوک‌های تغذیه‌ای گیاه جلوگیری می‌کند.
- کودهای زیستی و آلی با افزایش فعالیت میکروبی، نیتروژن را در خاک تثبیت نگه می‌دارند و از نشت آن به منابع آبی و آلودگی آن‌ها جلوگیری می‌کنند.
- برخی کودهای طبیعی ممکن است مقادیر کمی از یک یا چند عنصر خاص داشته باشند که با ترکیب کود شیمیایی مناسب، این کمبودها جبران شده و توازن تغذیه‌ای برقرار می‌شود.
تاثیر کودهای طبیعی بر کیفیت و سلامت برنج
استفاده از کودهای طبیعی در کشت برنج تاثیر بسیار عمیقی بر کیفیت، سلامت و ایمنی غذایی برنج دارد. در سال‌های اخیر، به دلیل افزایش آگاهی مردم درباره خطرات حاصل از باقی مانده‌های شیمیایی در محصولات کشاورزی، تمایل به مصرف محصولات ارگانیک و سالم‌تر افزایش یافته است. برنج به عنوان یکی از محصولات غذایی اصلی برای میلیاردها نفر در جهان، باید علاوه بر بازدهی بالا، از نظر سلامت غذایی و عاری بودن از ترکیبات مضر شیمیایی نیز مورد توجه قرار گیرد. تاثیر کودهای طبیعی بر کیفیت و سلامت برنج را نمی‌توان نادیده گرفت. این کودها، به دلیل طبیعی و عاری بودن از ترکیبات سمی، باعث تولید برنجی با کیفیت بالاتر، ایمن‌تر و مغذی‌تر می‌شوند. همچنین، استفاده از آن‌ها به بهبود طعم و بافت محصول، حفظ سلامت خاک، افزایش ارزش بازار و جلب اعتماد مصرف‌کننده کمک می‌کند.
در دورانی که سلامت غذا به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم تبدیل شده است، استفاده از کودهای طبیعی نه تنها یک گزینه، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای آینده کشاورزی، سلامت جامعه و امنیت غذایی به شمار می‌آید. در ادامه، به صورت جامع، تاثیر کودهای طبیعی بر کیفیت و سلامت برنج را بررسی می‌کنیم.
1. کاهش باقی مانده مواد شیمیایی در دانه برنج
یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از کودهای طبیعی این است که هیچ‌گونه ترکیب مصنوعی یا شیمیایی مضری در خود ندارند. در مقابل، کودهای شیمیایی مانند اوره، نیترات‌ها و فسفات‌های مصنوعی ممکن است در صورت مصرف زیاد یا غیر اصولی، باعث تجمع باقی مانده‌هایی در گیاه و دانه برنج شوند.
این باقیمانده‌ها در طول زمان می‌توانند باعث اختلالات کبدی، کلیوی، هورمونی و حتی سرطان در انسان شوند. در مقابل، برنجی که با کودهای طبیعی تولید شده است، عاری از این ترکیبات بوده و به عنوان محصول سالم و ایمن برای بدن انسان شناخته می‌شود.
2. افزایش ارزش تغذیه‌ای برنج
کودهای طبیعی سرشار از عناصر ریزمغذی و ترکیبات آلی هستند که به تدریج وارد خاک شده و از آن طریق به گیاه منتقل می‌شوند. این کودها موجب افزایش جذب عناصر ریزمغذی مانند آهن، روی، منگنز و منیزیم در برنج می‌شوند.
این عناصر برای سلامت انسان، مخصوصا در سیستم ایمنی، خون‌سازی، رشد مغز و سوخت و ساز بدن، ضروری هستند. برنجی که با کودهای آلی تغذیه می‌شود، معمولا دارای مقدار بیشتری پروتئین، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی است.
3. بهبود طعم، بافت و عطر برنج
کودهای طبیعی با تقویت میکروب‌های مفید خاک، باعث فعالیت بهتر ریشه‌ها و جذب متعادل مواد غذایی می‌شوند. این تعادل در تغذیه، به ایجاد برنجی با کیفیت بالاتر از نظر طعم، بو، بافت و رنگ منجر می‌شود. همچنین برنج‌های تغذیه شده با مواد آلی، پخت بهتر و بافت مطلوب‌تری دارند. به گونه‌ای که دانه‌ها پس از پخت به هم نمی‌چسبند و لطافت خاصی دارند.
4. افزایش سلامت خاک و ریشه و کاهش بیماری‌ها
کودهای طبیعی باعث افزایش فعالیت میکرو ارگانیسم‌های مفید خاک می‌شوند که این امر تاثیر زیادی بر کاهش بیماری‌های گیاهی و سلامت سیستم ریشه دارد. گیاهی که سالم‌تر رشد کند نیاز کمتری به سموم و قارچ‌کش‌ها خواهد داشت. در نتیجه، دانه برنج نهایی فاقد باقی‌مانده‌های سمی ناشی از سموم دفع آفات خواهد بود.
همچنین کاهش بیماری‌های گیاهی، باعث رشد یکنواخت، کاهش استرس گیاه و در نهایت کیفیت بیشتر دانه‌های برنج می‌شود.
5. کمک به تولید برنج ارگانیک
برای تولید برنج ارگانیک، رعایت استانداردهای خاصی الزامی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها عدم استفاده از هرگونه مواد شیمیایی صنعتی است. استفاده از کودهای طبیعی، نه تنها با این استانداردها سازگار است، بلکه به کشاورز امکان می‌دهد محصول خود را با ارزش اقتصادی بالاتر و با برچسب برنج سالم یا ارگانیک به بازار عرضه کند که با این کار اعتماد مصرف‌کننده را افزایش می‌دهد و بازار مصرف مطمئن‌تری ایجاد می‌کند.
6. افزایش ایمنی غذایی برای مصرف‌کننده
در جهان امروز که بسیاری از بیماری‌ها منشا تغذیه‌ای دارند، استفاده از محصولات غذایی سالم یک ضرورت است. برنجی که با کودهای طبیعی تولید می‌شود، فاقد مواد سرطان‌زا، فلزات سنگین و نیترات اضافی است. در نایجه ایمنی غذایی را به خصوص برای کودکان، سالمندان، زنان باردار و بیماران حساس تضمین می‌کند.
نکات کلیدی برای کشاورزی پایدار با استفاده از کودهای طبیعی
کشاورزی پایدار با استفاده از کودهای طبیعی، علاوه بر اینکه به حفظ محیط زیست و سلامت خاک کمک می‌کند، راهکاری موثر برای افزایش بهره‌وری در بلندمدت و تولید محصولات سالم نیز محسوب می‌شود. با این حال، موفقیت در این روش نیازمند مدیریت هوشمند و دقیق در کوددهی و آبیاری است. کودهای طبیعی باید به درستی و در زمان مناسب استفاده شوند تا بیشترین تاثیر را داشته باشند و از هدررفت منابع جلوگیری شود. در واقع مدیریت صحیح کوددهی و آبیاری، ستون فقرات کشاورزی پایدار با استفاده از کودهای طبیعی است. برای تولید محصولی سالم، اقتصادی و دوستدار محیط زیست مانند برنج ارگانیک، لازم است که کشاورزان با آگاهی کامل از نوع کود، زمان مصرف، مقدار دقیق و نیازهای آبی گیاه، مزرعه خود را مدیریت کنند. این اقدامات در کنار هم نه تنها عملکرد بالا و کیفیت عالی محصول را تضمین می‌کند، بلکه از فرسایش خاک، آلودگی منابع آبی و نابودی تنوع زیستی نیز جلوگیری می‌نماید.
1. مدیریت صحیح کوددهی
- کودهای طبیعی باید با توجه به نوع خاک، مرحله رشد گیاه، و نیازهای تغذیه‌ای برنج انتخاب شوند.
- کودهای طبیعی باید در زمان‌های مشخصی استفاده شوند تا کارایی بیشتری داشته باشند.
- مصرف بیش از حد کود طبیعی هم می‌تواند منجر به انباشت نمک‌های آلی یا تولید گازهای گلخانه‌ای مانند متان شود.
- آزمایش خاک (سالانه یا هر فصل) برای تعیین نیازهای واقعی خاک به مواد مغذی بسیار مهم است.
- استفاده از کودهای زیستی (باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن یا حل‌کننده فسفر) همراه با بذر یا نشا، باعث بهبود رشد اولیه و تقویت سیستم ریشه می‌شود.
2. مدیریت اصولی آبیاری
- کودهای طبیعی نیاز به رطوبت کافی دارند تا به درستی تجزیه و جذب شوند.
- آبیاری بلافاصله بعد از اضافه کردن کود حیوانی یا کمپوست کمک می‌کند که مواد مغذی سریع‌تر وارد منطقه ریشه شوند.
- اجرای روش‌های آبیاری متناوب خشک و غرقابی می‌تواند باعث کاهش مصرف آب و در عین حال افزایش کارایی جذب مواد مغذی شود.
- مدیریت دقیق زمان و مقدار آب، مخصوصا پس از کوددهی، باعث حفظ مواد مغذی در ناحیه ریشه و افزایش بهره‌وری کودها می‌شود.
3. تلفیق مدیریت کوددهی و آبیاری برای کشاورزی پایدار
- برنامه‌ریزی همزمان کوددهی و آبیاری باعث کاهش اتلاف عناصر غذایی، افزایش عملکرد محصول و بهبود کیفیت خاک می‌شود.
- استفاده از روش‌هایی مانند کوددهی در زمان بارندگی یا آبیاری سبک باعث تسهیل جذب کودها توسط گیاه می‌شود.
- در صورت استفاده از کودهای زیستی، رطوبت کافی برای فعال ماندن میکرو ارگانیسم‌ها ضروری است.
جمع‌بندی: کشاورزی پایدار، آینده کشت برنج
کشاورزی پایدار در کشت برنج، آینده‌ای روشن و ضروری برای تامین امنیت غذایی، حفظ محیط زیست و سلامت انسان‌ها رقم می‌زند. در دنیایی که منابع طبیعی محدود، خاک‌ها در معرض فرسایش و آلودگی قرار دارند و مصرف‌کنندگان خواستار محصولات سالم و عاری از مواد شیمیایی هستند، تنها راه پیش‌رو برای کشاورزان، حرکت به سمت روش‌های پایدار و طبیعی در تولید است. استفاده از کودهای طبیعی مانند کودهای حیوانی، کمپوست، کود سبز و کودهای زیستی، علاوه بر اینکه موجب تقویت ساختار خاک و افزایش مواد آلی آن می‌شود، کیفیت دانه برنج را نیز به صورت چشمگیری ارتقا می‌دهد. کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی، کاهش آلودگی منابع آبی، افزایش فعالیت میکروبی خاک، حفظ تنوع زیستی و کاهش هزینه‌های تولید از دیگر مزایای این رویکرد است.
با این حال، موفقیت در این مسیر نیازمند مدیریت علمی و آگاهانه به خصوص در زمینه زمان‌بندی دقیق کوددهی، تعیین مقدار بهینه، ترکیب منطقی با منابع تغذیه‌ای مکمل و هماهنگی با برنامه‌های آبیاری است. کشاورزان باید به صورت مستمر خاک خود را آزمایش کنند، از تجارب محلی و دانش روز بهره‌گیرند و از منابع طبیعی خود با نگاه مسئولانه حفاظت کنند. توصیه نهایی برای کشاورزان این است که با باور به قدرت طبیعت، استفاده هوشمندانه از کودهای طبیعی و تکیه بر مدیریت پایدار، آینده‌ای پربار و سالم برای مزارع خود و نسل‌های آینده بسازند. زیرا کشاورزی پایدار، نه فقط یک روش تولید، بلکه یک تعهد اخلاقی و زیست محیطی است.
