کشت آفتابگردان | 0 تا 100 کاشت آفتابگردان
فهرست مطالب
مقدمه
آفتابگردان با نام علمی Helianthus annuus، یکی از گیاهان زراعی ارزشمند و زیباست که به‌صورت یک‌ساله و از تیره مرکبه (Compositae) رشد می‌کند. این گیاه به‌دلیل استفاده‌های متنوع از جمله روغن‌گیری و مصرف آجیلی، جایگاه مهمی در کشاورزی ایران و جهان دارد.
آفتابگردان به‌صورت بوته‌ای استوار رشد می‌کند و دوره رشد آن بسته به رقم و شرایط اقلیمی بین ۹۰ تا ۱۵۰ روز متغیر است. ریشه‌ی این گیاه بسیار عمیق بوده و تا ۲.۵ متر در خاک نفوذ می‌کند، در حالی‌که ساقه‌های آن باریک، بلند و گاه تا ارتفاع ۴ متر نیز می‌رسند.
برگ‌های بزرگ، زبر و قلبی‌شکل آن که تا ۴۰ سانتی‌متر طول دارند، برای خوراک دام مناسب نیستند. گل‌های آفتابگردان که در انتهای ساقه تشکیل می‌شوند، به‌صورت گل‌آذین کلاپرک (کپه‌ای) هستند و قطری بین ۵ تا ۴۰ سانتی‌متر دارند. این گل‌ها به‌ویژه در ناحیه مرکزی، پس از گرده‌افشانی توسط حشراتی مانند زنبور عسل، دانه‌هایی موسوم به “فندقه” تولید می‌کنند که همان دانه‌های خوراکی آفتابگردان هستند.
در این مقاله قصد داریم نگاهی جامع به صفر تا صد کشت آفتابگردان داشته باشیم. از بررسی اقلیم و خاک مناسب برای کاشت گرفته تا آبیاری، تغذیه، مدیریت آفات و بیماری‌ها، برداشت و انبارداری دانه‌ها، تمامی مراحل به‌طور کامل و کاربردی بررسی شده‌اند. اگر به‌دنبال کسب اطلاعات دقیق و عملی درباره کشت آفتابگردان هستید، این راهنما پاسخ بسیاری از پرسش‌های شما خواهد بود.
انواع گل آفتابگردان
آفتابگردان یکی از محبوب‌ترین گل‌های زینتی و زراعی است که در سراسر جهان گونه‌ها و واریته‌های متنوعی از آن پرورش داده می‌شود. بر اساس تنوع گسترده، بیش از ۶۷ نوع مختلف گل آفتابگردان وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه به معرفی چند نمونه از انواع مشهور و پرطرفدار گل آفتابگردان می‌پردازیم:
آفتابگردان خورشید طلایی بزرگ
این نوع آفتابگردان به خاطر ارتفاع بلند و شکوفه‌های بزرگ و دوتایی خود معروف است. قد این گیاه معمولاً تا ۱.۸ متر می‌رسد و گل‌های طلایی آن بسیار پررنگ و درخشان هستند. سر گل آن بزرگ و چشمگیر است که ظاهری شبیه قاصدک دارد و برای تزیین باغ و منظره بسیار مناسب است.
آفتابگردان ماموت روسی
یکی از بزرگ‌ترین و بلندقدترین انواع آفتابگردان، ماموت روسی است که می‌تواند تا ارتفاع حدود ۳.۷ متر رشد کند. دانه‌های این نوع بسیار بزرگ و راه راه هستند و گاهی به دلیل رنگ‌بندی خاص، با دانه‌های گیاهان دیگر اشتباه گرفته می‌شوند. این نوع بیشتر برای برداشت دانه و روغن‌کشی مناسب است.
آفتابگردان بلوند توت فرنگی
این نوع آفتابگردان چند رنگ و بسیار زیبا است و ارتفاع آن حدود ۱.۸ متر است. گل‌های این نوع ترکیبی از رنگ‌های صورتی و زرد بوده و جلوه خاصی به باغچه یا فضای کاشت می‌بخشد.
آفتابگردان مولین راگ
این نوع گل آفتابگردان دارای گلبرگ‌هایی با رنگ قرمز تیره است و به دلیل زیبایی خیره‌کننده‌اش طرفداران زیادی دارد. قد گیاه حدود ۱.۲ متر بوده و برای فضاهای کوچک‌تر یا باغ‌های خانگی انتخاب مناسبی است.
آفتابگردان سفید ایتالیایی
این نوع آفتابگردان به خاطر گل‌های سفید و مرکز تیره رنگ خود متمایز است. ساقه‌های بلند این گیاه تا حدود ۱.۵ متر رشد می‌کنند و یکی از ویژگی‌های آن تولید گل‌های متعدد در طول فصل رشد است که باعث زیبایی و تنوع در گلدهی می‌شود.
کشت آفتابگردان
کشت آفتابگردان به‌دلیل نیاز کم به آب، سازگاری با شرایط مختلف آبوهوایی و ارزش اقتصادی بالا، یکی از گزینه‌های مناسب برای کشاورزان در مناطق گرم و نیمه‌خشک محسوب می‌شود. این گیاه به خاک‌های حاصلخیز و زهکشی‌شده، نور فراوان و دمای معتدل تا گرم نیاز دارد و معمولاً در بهار کشت می‌شود.
بسته به رقم، آفتابگردان بین 90 تا 150 روز تا برداشت زمان نیاز دارد و می‌توان از آن برای تولید روغن، مصرف آجیلی یا حتی در صنایع دام و زنبورداری بهره برد. مدیریت مناسب آبیاری، تغذیه، کنترل آفات و انتخاب زمان مناسب برداشت، نقش مهمی در افزایش عملکرد و کیفیت محصول دارد.
دمای مناسب برای رشد و کشت آفتابگردان
دمای مناسب برای کاشت آفتابگردان نقش بسیار مهمی در جوانه‌زنی، رشد و عملکرد نهایی این گیاه ایفا می‌کند. آفتابگردان گیاهی است که به آب و هوای گرم و خشک علاقه‌مند بوده و در مناطقی با تابستان‌های گرم و طولانی بهترین رشد را دارد. بهترین دمای محیط برای رشد سالم این گیاه بین ۲۱ تا ۲۵.۵ درجه سانتی‌گراد (۷۰ تا ۷۸ درجه فارنهایت) است.
جوانه‌زنی آفتابگردان در دماهای پایین‌تر از ۱۰ درجه سانتی‌گراد به خوبی انجام نمی‌شود و حداقل دمای خاک برای شروع جوانه‌زنی باید حدود ۱۰ درجه سانتی‌گراد باشد. همچنین مجموع دما یا واحد حرارتی مورد نیاز این گیاه از زمان کاشت تا برداشت بین ۲۶۰۰ تا ۲۸۰۰ درجه سانتی‌گراد است.
آفتابگردان نسبت به سرمای شدید حساس است و دمای صفر درجه سانتی‌گراد می‌تواند موجب از بین رفتن آن شود. از طرفی، این گیاه تحمل بالایی نسبت به نور شدید آفتاب تابستانه دارد و تابش مستقیم و پرنور خورشید تأثیر منفی بر رشد آن نمی‌گذارد.
بهترین زمان کشت آفتابگردان | تاریخ کاشت آفتابگردان
در ایران، زمان مناسب کاشت آفتابگردان با توجه به منطقه اقلیمی متفاوت است. در مناطق گرمسیر، بهترین زمان کاشت از اواخر دی‌ماه تا اوایل اسفندماه است، زیرا پس از این تاریخ، گرم شدن زودهنگام هوا و بارندگی‌ها ممکن است باعث کاهش عملکرد محصول شود.
در مناطق معتدل، مانند نواحی مرکزی کشور، توصیه می‌شود کشت در نیمه اردیبهشت‌ماه انجام شود؛ کشت دیرتر معمولاً به کاهش عملکرد منجر خواهد شد . همچنین در مناطق سردسیر نظیر آذربایجان و همدان، بهترین زمان کاشت از دهه سوم فروردین تا نیمه دوم اردیبهشت‌ماه است که در این بازه هوای کافی برای جوانه‌زنی تأمین می‌شود.
نکته: برای کاشت موفق ضروری است بذر در خاکی که حداقل به دمای ۸ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد رسیده، قرار گیرد؛ این دما برای جوانه‌زنی مناسب است و کمک می‌کند که بذرها به خوبی سبز شوند.
کشت آفتابگردان بهاره
کشت آفتابگردان بهاره یکی از رایج‌ترین شیوه‌های کشت این گیاه در ایران است و معمولاً در مناطقی با زمستان‌های سرد و بهارهای معتدل انجام می‌شود. زمان مناسب برای شروع کشت بهاره آفتابگردان از اواخر اسفندماه تا نیمه دوم فروردین‌ماه است. در این بازه، دمای خاک معمولاً به ۸ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد که برای جوانه‌زنی بذر مناسب است.
این نوع کشت به گیاه فرصت کافی برای رشد و گلدهی در فصل گرم سال را می‌دهد و معمولاً در اواخر تابستان یا اوایل پاییز برداشت می‌شود. رعایت زمان دقیق کاشت در بهار، به‌ویژه در مناطق سردسیر، نقش مهمی در جلوگیری از آسیب سرما و افزایش عملکرد دارد.
کشت آفتابگردان پاییزه
کشت آفتابگردان پاییزه معمولاً در مناطق گرمسیر و نیمه‌گرم کشور مانند استان‌های خوزستان، هرمزگان، بوشهر و جنوب کرمان انجام می‌شود، جایی که زمستان‌های ملایم و بدون یخبندان دارند. زمان مناسب برای شروع کشت پاییزه آفتابگردان از اواسط مهرماه تا اوایل آبان‌ماه است.
در این زمان، دمای خاک و هوا برای جوانه‌زنی مناسب بوده و گیاه می‌تواند تا آغاز سرمای جدی زمستان بخش زیادی از رشد رویشی خود را طی کند. برداشت این نوع کشت معمولاً در زمستان یا اوایل بهار سال بعد انجام می‌شود. انتخاب ارقام زودرس و مقاوم به سرما در کشت پاییزه، اهمیت زیادی در موفقیت این نوع کشت دارد.
آیا کشت آفتابگردان در زمستان نیز ممکن است؟
به‌طور کلی، کشت آفتابگردان در زمستان در بیشتر مناطق ایران به دلیل سرمای شدید، یخبندان و کاهش شدید طول روز توصیه نمی‌شود. با این حال، در برخی مناطق بسیار گرمسیر مانند بخش‌هایی از استان‌های سیستان و بلوچستان، جنوب هرمزگان، جنوب کرمان و برخی نواحی جنوبی خوزستان، که در فصل زمستان همچنان دمای هوا معتدل باقی می‌ماند، کشت زمستانه آفتابگردان در دی‌ماه یا بهمن‌ماه امکان‌پذیر است.
در این مناطق، آفتابگردان به‌عنوان یک محصول زمستانه می‌تواند تا اواخر فروردین یا اوایل اردیبهشت برداشت شود. در چنین شرایطی، انتخاب ارقام زودرس، رعایت تغذیه مناسب و مدیریت آبیاری نقش مهمی در موفقیت کشت زمستانه دارد.
مناطق مناسب کشت آفتابگردان در ایران
ایران با تنوع آبوهوایی گسترده خود، مناطق متعددی را برای کشت آفتابگردان فراهم کرده است که بسته به شرایط اقلیمی هر منطقه، زمان کشت و کیفیت محصول متفاوت است. در مناطق گرمسیر و نیمه‌گرمسیری مانند خوزستان، فارس، سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان، کشت پاییزه و زمستانه معمول است و محصولی با دانه‌های درشت و روغن بالا تولید می‌شود.
در مقابل، در مناطق سردسیر و معتدل‌تر مانند آذربایجان، اردبیل، همدان، گلستان و بخش‌هایی از مناطق مرکزی، کشت آفتابگردان بهاره رایج است که موجب تولید دانه‌های با کیفیت آجیلی و روغنی می‌شود.
انتخاب زمان مناسب کاشت و رقم متناسب با شرایط اقلیمی، نقش بسیار مهمی در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصول دارد و باعث می‌شود کشاورزان با بهینه‌سازی مراحل کشت و داشت، بیشترین بهره‌وری را از زمین‌های خود داشته باشند.
خوزستان
در خوزستان به دلیل زمستان‌های گرم، امکان کشت زودهنگام وجود دارد و محصول در بهار برداشت می‌شود. عملکرد در هکتار بالاست و شرایط نوری و دمایی ایده‌آل است.
زمان کشت: اواخر دی تا اواسط اسفند (پاییزه و زمستانه)
کیفیت محصول: بسیار خوب، به‌ویژه برای روغن‌گیری؛ دانه‌های درشت و پُر
فارس (جنوب و جنوب‌شرقی)
در این مناطق دمای متعادل زمستانی باعث رشد بهتر در کشت پاییزه می‌شود. رطوبت و آبیاری کنترل‌شده بسیار مؤثر است.
زمان کشت: اواسط بهمن تا اواخر اسفند (پاییزه در مناطق گرم‌تر)
کیفیت محصول: خوب، با روغن بالا و مناسب برای صنایع غذایی
سیستان و بلوچستان (به‌ویژه زاهدان، ایرانشهر، سراوان)
به دلیل زمستان‌های معتدل، آفتابگردان در این مناطق می‌تواند رشد خوبی داشته باشد. نیاز به مراقبت از آفات و آبیاری دقیق وجود دارد.
زمان کشت: آذر تا بهمن (زمستانه)
کیفیت محصول: خوب برای مصرف آجیلی و روغن‌گیری؛ گل‌های درشت و دانه‌های یکنواخت
کرمان (جنوب کرمان – جیرفت، کهنوج)
نور کافی و دمای مساعد باعث افزایش گلدهی و عملکرد محصول می‌شود. ارقام زودرس عملکرد بهتری دارند.
زمان کشت: نیمه دوم دی تا نیمه اسفند (پاییزه و زمستانه)
کیفیت محصول: بالا، به‌ویژه در خاک‌های سبک و عمیق
استان‌های شمال‌غربی (آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل)
این مناطق برای کشت آفتابگردان آجیلی بسیار مناسب هستند. خنکی شب‌ها و آفتاب طول روز باعث کیفیت بالای مغز می‌شود.
زمان کشت: اواخر فروردین تا نیمه اردیبهشت (بهاره)
کیفیت محصول: عالی برای آجیلی؛ دانه‌های درشت، پوست نازک، مغز پُر
استان گلستان
با وجود بارش‌های بهاری و خاک حاصلخیز، گلستان یکی از مناطق موفق در تولید انبوه آفتابگردان است. رعایت زمان کاشت اهمیت زیادی دارد.
زمان کشت: نیمه دوم فروردین تا اردیبهشت (بهاره)
کیفیت محصول: خوب، هم آجیلی و هم روغنی
همدان و کردستان
فصل رشد کوتاه‌تر است، بنابراین ارقام زودرس و مقاوم به سرما باید انتخاب شوند. آبیاری و مدیریت مزرعه در این مناطق اهمیت ویژه‌ای دارد.
زمان کشت: اواخر فروردین تا اردیبهشت (بهاره)
کیفیت محصول: خوب تا متوسط، بیشتر برای روغن‌گیری
اصفهان، یزد و مناطق مرکزی
کمبود منابع آبی در این مناطق باعث شده که آفتابگردان به‌عنوان یک محصول مقاوم به خشکی گزینه مناسبی باشد. کشت دیم نیز در برخی مناطق انجام می‌شود.
زمان کشت: نیمه دوم فروردین تا اردیبهشت (بهاره)
کیفیت محصول: مناسب برای روغن‌گیری؛ دانه‌ها کوچک‌تر اما درصد روغن بالا
مراحل کشت آفتابگردان
کشت آفتابگردان فرآیندی دقیق و چند مرحله‌ای است که از انتخاب زمین و آماده‌سازی خاک شروع شده و تا برداشت و انبارداری محصول ادامه پیدا می‌کند. هر مرحله از این فرآیند، از انتخاب رقم و زمان مناسب کاشت گرفته تا مراقبت‌های لازم در طول رشد، آبیاری، تغذیه، کنترل آفات و بیماری‌ها و در نهایت برداشت، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و کمیت محصول دارد.
مدیریت درست و به موقع این مراحل می‌تواند تضمین‌کننده تولید محصولی مرغوب و با عملکرد بالا باشد. در ادامه، به بررسی کامل و جزئی تمامی این مراحل خواهیم پرداخت.
انتخاب زمین و آماده‌سازی خاک
انتخاب زمین با خاک حاصلخیز، زهکشی مناسب و pH بین 6 تا 7.5، پایه‌ای برای رشد مطلوب آفتابگردان است. خاک باید عمیق و نرم باشد. پس از انتخاب زمین، شخم عمیق انجام شده و زمین تسطیح می‌شود تا شرایط یکدست برای کاشت و آبیاری فراهم شود. افزودن کودهای آلی و معدنی بر اساس نیاز خاک و آزمایش خاک نیز ضروری است.
انتخاب رقم و تهیه بذر
رقم مناسب بر اساس هدف کشت (روغنی یا آجیلی)، منطقه اقلیمی و مقاومت به آفات و بیماری‌ها انتخاب می‌شود. بذرها باید سالم و با درصد جوانه‌زنی بالا باشند. ضدعفونی بذر قبل از کاشت برای جلوگیری از بیماری‌های خاک‌زی توصیه می‌شود.
زمان و روش کاشت
زمان کاشت بسته به اقلیم متفاوت است؛ در مناطق گرم‌تر پاییزه و زمستانه و در مناطق سردسیر بهاره است. بذرها معمولاً در عمق ۲.۵ سانتی‌متر کاشته می‌شوند. فاصله ردیف‌ها و بوته‌ها بر اساس رقم و نوع آفتابگردان (۴۵ تا ۶۰ سانتی‌متر) تنظیم می‌شود. کاشت با بذرکارهای مکانیکی پنوماتیک یا معمولی انجام می‌گیرد.
آبیاری و تغذیه
آبیاری آفتابگردان باید بر اساس مراحل مختلف رشد گیاه تنظیم شود و در دوره‌های جوانه‌زنی، رشد رویشی، گلدهی و دانه‌بندی اهمیت ویژه‌ای دارد. کم‌آبی در این مراحل حساس می‌تواند به طور چشمگیری باعث کاهش عملکرد شود. این گیاه در مراحل ابتدایی نیاز به آب کمتری دارد، اما از زمان شروع گلدهی، مصرف آب به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد.
مطالعات نشان می‌دهد که آفتابگردان از زمان کاشت تا برداشت، در هر هکتار به حدود ۴ تا ۷ هزار متر مکعب آب نیاز دارد. اگرچه آفتابگردان نسبت به بسیاری از گیاهان زراعی دیگر به آب کمتری نیازمند است، اما رعایت آبیاری منظم و به موقع بسیار ضروری است و تأخیر یا نامنظمی در آبیاری می‌تواند خسارات جدی به محصول وارد کند.
حساس‌ترین بازه زمانی نسبت به کم‌آبی، از سه هفته قبل تا سه هفته پس از شروع گلدهی است که کمبود آب در این دوره می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به بار آورد.
علاوه بر آبیاری، تغذیه مناسب با کودهای ازته، فسفره و پتاسیم متناسب با نیاز خاک و مرحله رشد گیاه، نقش مهمی در افزایش عملکرد و کیفیت محصول ایفا می‌کند. به طور کلی، آفتابگردان در طول دوره رشد به ۶ تا ۷ مرحله آبیاری نیاز دارد تا بتواند بهترین عملکرد خود را ارائه دهد.
کنترل علف‌های هرز، آفات و بیماری‌ها
علف‌های هرز رقابت شدید با گیاه ایجاد می‌کنند و باید با روش‌های مکانیکی یا شیمیایی کنترل شوند. آفات مهم مانند شته‌ها، کرم ساقه‌خوار و کرم گل‌خوار باید با حشره‌کش‌های مجاز کنترل گردند. بیماری‌های قارچی نیز نیازمند مدیریت پیشگیرانه و استفاده از قارچ‌کش‌ها هستند.
مرحله گلدهی و رشد دانه
این مرحله حساس‌ترین دوره رشد آفتابگردان است. تغذیه مناسب و آبیاری منظم در این دوره اهمیت زیادی دارد. همچنین توجه به گرده‌افشانی توسط زنبورها برای افزایش باروری گل‌ها ضروری است.
برداشت
برداشت زمانی انجام می‌شود که دانه‌ها کاملاً رسیده و رطوبت آنها به حدود 10 تا 12 درصد برسد. معمولاً این زمان 90 تا 150 روز پس از کاشت است، بسته به رقم و شرایط اقلیمی. برای برداشت از کمباین یا روش‌های دستی استفاده می‌شود. برداشت به موقع باعث کاهش ریزش دانه و افزایش کیفیت محصول نهایی می‌گردد.
خشک‌کردن و انبارداری
پس از برداشت، دانه‌ها باید به سرعت خشک شده و رطوبت آنها کاهش یابد تا از فساد جلوگیری شود. نگهداری دانه‌ها در شرایط خشک، خنک و تهویه مناسب باعث حفظ کیفیت و ماندگاری طولانی‌تر محصول می‌شود.
سمزدایی خاک با گیاه آفتابگردان
سمزدایی خاک با گیاه آفتابگردان یکی از کاربردهای بسیار مهم و جالب این گیاه است که فراتر از کشت زراعی و صنعتی آن محسوب می‌شود. آفتابگردان قادر است مواد شیمیایی مضر و فلزات سنگین مانند منگنز، کروم، آرسنیک، مس، روی (زینک) و کادمیوم را از خاک جذب کرده و باعث پاکسازی و بهبود کیفیت خاک شود.
این خاصیت باعث شده که آفتابگردان در پروژه‌های بازسازی محیط زیست، به‌ویژه در خاک‌های آلوده به مواد سمی یا حتی پس از حوادث هسته‌ای، به‌عنوان یک گیاه سم‌زدا کاربرد داشته باشد. میزان اثربخشی این فرایند بستگی به وسعت آلایندگی خاک و تعداد گیاهانی دارد که کشت می‌شوند.
به همین دلیل، با توجه به میزان آلودگی محیط و اندازه باغچه یا مزرعه، می‌توان تعداد مناسب آفتابگردان را تعیین کرد تا به پاکسازی خاک کمک شود. این ویژگی بی‌نظیر، آفتابگردان را به گیاهی ارزشمند در حوزه کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست تبدیل کرده است.
حمایت ساقه آفتابگردان
برخی از گونه‌های آفتابگردان ساقه‌های نسبتاً ضعیفی دارند و گل‌های سنگین آنها ممکن است باعث خم شدن گیاه شود. در این شرایط، گیاه برای حفظ حالت قائم خود نیاز به حمایت و نگهداری دارد.
برای این منظور، می‌توانید یک میله فلزی یا چوب را به صورت عمودی در خاک گلدان فرو کرده و با استفاده از یک بند، ساقه گیاه را به آن ببندید. این کار باعث می‌شود وزن گل‌ها از روی ساقه برداشته شده و گیاه در حالت ایستاده و سالم باقی بماند.
آفات و بیماری‌های آفتابگردان
1. زنگ آفتابگردان (Puccinia helianthi):
این بیماری قارچی یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری‌های آفتابگردان است که در بسیاری از مناطق کشت آفتابگردان مشاهده می‌شود و می‌تواند به شدت باعث کاهش عملکرد شود.
- پوسیدگی اسکلروتینیا (کپک سفید):
این بیماری قارچی نیز در مناطق مرطوب و سرد به‌خصوص در دوره‌های بارانی و شرایط مساعد رشد قارچ، بسیار شایع است و خسارت قابل توجهی وارد می‌کند. - لکه موجی (Target Spot):
این بیماری در برخی مناطق به ویژه در شرایط آب و هوایی مرطوب، رایج است و باعث آسیب به برگ‌ها و کاهش رشد گیاه می‌شود. - آفات سوسک ساقه و برگ آفتابگردان:
این آفات، به ویژه سوسک‌های برگ‌خوار و ساقه‌خوار، در بسیاری از مزارع دیده می‌شوند و می‌توانند خسارت مستقیم و غیرمستقیم قابل توجهی به گیاه وارد کنند.
کودهای موردنیاز برای کشت آفتابگردان
گیاه آفتابگردان نیز مانند بسیاری از گیاهان زراعی دیگر برای رشد، گلدهی و تولید دانه‌های باکیفیت به انرژی و مواد مغذی کافی نیاز دارد. این انرژی عمدتاً از طریق فتوسنتز تأمین می‌شود، اما برای اینکه این فرآیند به خوبی انجام شود، وجود عناصر غذایی ضروری در خاک بسیار مهم است.
از آنجا که معمولاً خاک به‌تنهایی نمی‌تواند همه عناصر موردنیاز آفتابگردان را در زمان مناسب و به مقدار کافی فراهم کند، استفاده از کودهای آلی و شیمیایی یک ضرورت در فرآیند کشت این گیاه محسوب می‌شود.کوددهی یکی از عوامل کلیدی در افزایش رشد و عملکرد آفتابگردان است که به‌طور مستقیم بر اندازه طبق، میزان دانه و کیفیت روغن تأثیر می‌گذارد.
آفتابگردان به‌عنوان یک گیاه روغنی، نیاز شدیدی به عناصر مختلف مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم، ریزمغذی‌ها و مواد آلی دارد. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر هر یک از این عناصر و اهمیت آنها در طول مراحل مختلف رشد آفتابگردان خواهیم پرداخت.
کودهای اصلی موردنیاز آفتابگردان عبارت‌اند از:
• نیتروژن
• فسفر
• پتاسیم
• کودهای آلی
• ریزمغذی‌ها (روی، بور، منگنز و…)
در بخش‌های بعدی به نقش هر یک از این عناصر، علائم کمبود آنها در آفتابگردان، و بهترین زمان و روش مصرف کود برای افزایش عملکرد و کیفیت محصول خواهیم پرداخت.
کود نیتروژن در کشت آفتابگردان
کود نیتروژن در کشت آفتابگردان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، زیرا نیتروژن یکی از عناصر حیاتی برای رشد سریع و سبزینگی گیاه به‌ویژه در مراحل اولیه رشد است. این عنصر به ساخت کلروفیل، اسیدهای آمینه و پروتئین‌های ضروری کمک کرده و باعث توسعه بهتر برگ‌ها و ساقه‌ها می‌شود.
تأمین نیتروژن کافی در مراحل رشد رویشی، باعث افزایش سطح فتوسنتز و در نهایت رشد بهتر طبق گل و پر شدن دانه‌ها خواهد شد. در ادامه، به دلایل اهمیت نیتروژن در رشد آفتابگردان، مقدار مصرف مناسب و بهترین زمان استفاده از آن خواهیم پرداخت.
علائم کمبود نیتروژن در آفتابگردان
- زرد شدن برگ‌های پایینی
- کاهش رشد رویشی
- کوچک شدن سطح برگ‌ها
- کاهش قطر طبق گل
- کاهش عملکرد دانه
- نازک شدن ساقه‌ها
- کاهش سبزینگی کلی گیاه
دلایل اهمیت کود نیتروژن
- افزایش رشد رویشی و توسعه شاخ و برگ
- کمک به ساخت کلروفیل و تقویت فتوسنتز
- بهبود رشد ساقه و افزایش استحکام گیاه
- تقویت رشد اولیه گیاه و توسعه ریشه‌ها
- افزایش سطح برگ برای جذب بهتر نور خورشید
- کمک به تشکیل دانه‌های درشت‌تر و پُرتر
- بهبود عملکرد نهایی و کیفیت محصول
بهترین زمان مصرف کود نیتروژن برای آفتابگردان
- قبل از کاشت: مصرف پایه‌ای همراه با آماده‌سازی زمین برای تأمین نیاز اولیه گیاه.
- اوایل رشد رویشی (2 تا 4 برگی شدن): جهت تقویت رشد سبزینه، برگ‌ها و ساقه.
- پیش از غنچه‌دهی: برای افزایش انرژی گیاه و رشد بهتر طبق گل.
توجه: از مصرف بیش از حد نیتروژن در مراحل گلدهی و بعد از آن خودداری شود، زیرا باعث رشد اضافی برگ و کاهش عملکرد دانه می‌شود.
مقدار مصرف کود نیتروژن
مقدار مصرف کود نیتروژن برای آفتابگردان معمولاً بین ۸۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار است که به صورت مرحله‌ای در اوایل رشد و قبل از غنچه‌دهی مصرف می‌شود. میزان دقیق مصرف بستگی به نوع خاک و شرایط مزرعه دارد.
منابع کود نیتروژن برای آفتابگردان
- اوره حاوی ۴۶٪ نیتروژن
- نیترات آمونیوم حاوی ۳۳٪ نیتروژن
- سولفات آمونیوم حاوی ۲۱٪ نیتروژن
- نیترات کلسیم (Ca(NO₃)₂)
- کودهای آلی مانند کود گاوی و کمپوست که نیتروژن را به تدریج آزاد می‌کنند.
بهترین کود نیتروژن برای آفتابگردان
کودهای ترکیبی مثل NPK با درصد نیتروژن بالا (مثلاً ۲۰-۲۰-۲۰ یا 5-5-40) برای تأمین متعادل نیتروژن همراه با فسفر و پتاسیم بسیار مناسب هستند، به ویژه در مراحل مختلف رشد آفتابگردان.
کود سه بیست (20-20-20)
آیش 20 (20-20-20) به عنوان یک کود کامل و چندمنظوره، ابزار مؤثری برای افزایش کیفیت و عملکرد محصولات زراعی است. استفاده صحیح از این کود و رعایت نسبت‌ها و زمان‌های مناسب می‌تواند به کشاورزان کمک کند تا به نتایج بهتری در تولید خود دست یابند. با توجه به مزایای متعدد آیش 20، این محصول به عنوان یک گزینه عالی برای گیاهان و محصولات کشاورزی شناخته می‌شود.
استفاده از آیش 20 به ویژه در دوره‌های رشد فعال گیاهان بسیار مؤثر است. کشاورزان و باغداران معمولاً این کود را در زمان‌های مشخصی از سال، مانند فصل رشد بهار و تابستان، به گیاهان ارائه می‌دهند. علاوه بر افزایش باردهی، آیش 20 به بهبود کیفیت محصول نیز کمک می‌کند و باعث می‌شود که میوه‌ها و سبزیجات از نظر طعم و رنگ مطلوب‌تر شوند. این ویژگی‌ها موجب شده تا آیش 20 به یکی از پرکاربردترین کودها در بازار تبدیل شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کود بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
کود NPK+TE 40-5-5
کود NPK + TE 40-5-5 آیش با فرمولی غنی از نیتروژن (40 درصد)، به‌طور ویژه برای تحریک رشد رویشی گیاهان طراحی شده است و گزینه‌ای عالی برای مراحل ابتدایی رشد به‌شمار می‌رود. این کود علاوه بر نیتروژن، حاوی فسفر برای توسعه بهتر ریشه‌ها و پتاسیم برای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی است.
ریزمغذی‌های ضروری (TE) موجود در ترکیب آن نیز جذب عناصر غذایی را تسهیل کرده و موجب افزایش کیفیت و طعم محصولات می‌شوند. استفاده منظم از این کود در مزارع و باغ‌ها، تضمین‌کننده رشد پرقدرت، شادابی برگ‌ها و افزایش عملکرد گیاه در طول دوره کشت است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کود بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
کود فسفر در کاشت آفتابگردان
فسفر یکی از عناصر حیاتی و کلیدی در کشت آفتابگردان محسوب می‌شود که نقش مهمی در رشد و توسعه سیستم ریشه‌ای گیاه ایفا می‌کند. این عنصر باعث افزایش مقاومت آفتابگردان در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکی و بیماری‌ها شده و فرآیندهای زیستی مرتبط با گلدهی و تشکیل دانه را بهبود می‌بخشد. به همین دلیل، استفاده بهینه از کودهای فسفره در مراحل اولیه رشد و همچنین در طول دوره رشد رویشی و زایشی، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش عملکرد و کیفیت محصول نهایی آفتابگردان دارد.
علائم کمبود فسفر در آفتابگردان
- کندی رشد گیاه
- برگ‌های کوچک و تیره‌تر
- رنگ بنفش یا مایل به قرمز در برگ‌های پیر
- کاهش گلدهی و تشکیل دانه
- ضعف در توسعه ریشه‌ها
- کاهش مقاومت به تنش‌های محیطی
دلایل اهمیت کود فسفر در کشت آفتابگردان
- تحریک رشد ریشه‌ها و افزایش جذب آب و مواد غذایی
- افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکی و سرما
- بهبود فرآیندهای گلدهی و تشکیل دانه
- تقویت تولید انرژی و انتقال آن در گیاه
- افزایش عملکرد و کیفیت دانه‌های آفتابگردان
بهترین زمان مصرف کود فسفر
بهترین زمان مصرف کود فسفر آفتابگردان، هنگام آماده‌سازی خاک قبل از کاشت و در اوایل مرحله رشد رویشی است. این زمان‌بندی به توسعه بهتر ریشه و افزایش جذب مواد مغذی کمک می‌کند.
مقدار مصرف کود فسفر
مقدار مصرف کود فسفر برای آفتابگردان معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ کیلوگرم فسفر خالص در هکتار توصیه می‌شود که بسته به نوع خاک و شرایط مزرعه ممکن است تنظیم شود. این مقدار معمولاً به صورت کودهای فسفره مانند سوپر فسفات تریپل به خاک افزوده می‌شود.
منابع کود فسفر برای آفتابگردان
- دی‌آمونیوم فسفات: (DAP) حاوی حدود ۱۸٪ نیتروژن و ۴۶٪ فسفر، مناسب برای تأمین فسفر پایه.
- سوپرفسفات تریپل: (TSP) دارای حدود ۴۶٪ فسفر، بدون نیتروژن، گزینه‌ای خالص برای افزایش فسفر خاک.
- سوپرفسفات ساده: (SSP) دارای ۱۶ تا ۲۰ درصد فسفر و مقداری کلسیم، مناسب برای اصلاح خاک‌های اسیدی.
- فسفات‌های طبیعی و کودهای آلی که فسفر قابل جذب دارند.
بهترین کود فسفر برای آفتابگردان
بهترین کود فسفر برای آفتابگردان معمولاً کودهایی با درصد بالای فسفر و جذب سریع هستند که به رشد قوی ریشه و استقرار بهتر بوته کمک کنند. در این زمینه، کود NPK + TE با نسبت ۱۰-۵۰-۱۰ گزینه‌ای ایده‌آل است؛ درصد بالای فسفر (۵۰٪) در این ترکیب باعث تقویت رشد ریشه، افزایش گلدهی و تشکیل دانه می‌شود و عناصر ریزمغذی موجود (TE) سلامت کلی گیاه و مقاومت آن در برابر تنش‌ها را بهبود می‌بخشد.
کود NPK + TE 10-50-10 دارای نسبت عناصر غذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم و عناصر ریز مغزی است است که به ترتیب 10%، 50% و 10% می‌باشد. این کود معمولاً برای بهبود رشد گل‌ها و میوه‌ها استفاده می‌شود، زیرا نسبت بالای فسفر به ریشه‌زایی و شکوفایی گیاه کمک می‌کند. نسبت بالای فسفر در این ترکیب به ویژه برای مراحل اولیه رشد گیاه و بهبود ریشه‌زایی بسیار حیاتی است. گیاهان به فسفر نیاز دارند تا به خوبی رشد کرده و از انرژی نور خورشید به صورت مؤثری استفاده کنند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کود، بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
کود پتاسیم در کشت آفتابگردان
پتاسیم یکی از عناصر حیاتی در رشد و توسعه آفتابگردان است که نقش کلیدی در تنظیم تعادل آب داخل سلول‌های گیاهی و بهبود مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکی و بیماری‌ها دارد. این عنصر همچنین کیفیت دانه و میزان روغن آن را افزایش می‌دهد و به طول عمر و ماندگاری محصول کمک می‌کند. برای دستیابی به بهترین عملکرد، مصرف کود پتاسیم باید در زمان مناسب و با دقت انجام شود. در ادامه به بررسی اهمیت و کاربرد کود پتاسیم در کشت آفتابگردان خواهیم پرداخت.
علائم کمبود پتاسیم در آفتابگردان
- لبه‌های برگ‌ها سوخته و خشک می‌شوند
- پیچ خوردگی و جمع شدن برگ‌ها
- رنگ پریدگی و زردی برگ‌ها
- کاهش مقاومت گیاه به خشکی و بیماری‌ها
- کاهش اندازه و کیفیت دانه‌ها
- ساقه‌های ضعیف و احتمال خمیدگی گیاه
دلایل اهمیت کود پتاسیم
- تنظیم تعادل آب و بهبود مقاومت گیاه در برابر خشکی
- تقویت ساختار سلولی و افزایش استحکام ساقه‌ها
- افزایش کیفیت، اندازه و ماندگاری دانه‌ها
- بهبود فرآیند فتوسنتز و انتقال مواد غذایی
- افزایش مقاومت گیاه به بیماری‌ها و تنش‌های محیطی
بهترین زمان مصرف کود پتاسیم
بهترین زمان مصرف کود پتاسیم برای آفتابگردان، در مراحل رشد رویشی و به ویژه از زمان غنچه‌دهی تا پر شدن دانه است تا کیفیت و عملکرد محصول بهینه شود. همچنین مصرف پتاسیم پیش از گلدهی به استحکام ساقه‌ها و مقاومت گیاه کمک می‌کند.
مقدار مصرف کود پتاسیم
مقدار مصرف کود پتاسیم برای آفتابگردان معمولاً بین ۶۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم پتاسیم خالص در هکتار توصیه می‌شود که بسته به نوع خاک و شرایط مزرعه قابل تنظیم است. این کود معمولاً به صورت پتاسیم سولفات یا کلراید پتاسیم مصرف می‌شود.
منابع کود پتاسیم برای آفتابگردان
- سولفات پتاسیم (K₂SO₄)
- کلرید پتاسیم (KCl)
- کودهای آلی حاوی پتاسیم مانند کود گاوی و کمپوست
بهترین کود پتاسیم برای آفتابگردان
کود NPK+TE 12-12-36 آیش با فرمول متعادل نیتروژن و فسفر و مقدار بالای پتاسیم، انتخابی ایده‌آل برای گیاهانی است که در مراحل زایشی و میوه‌دهی قرار دارند. این ترکیب، با تأمین پتاسیم موردنیاز، به بهبود رنگ، طعم، اندازه و ماندگاری میوه‌ها کمک کرده و مقاومت گیاه را در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکی، سرما و بیماری‌ها افزایش می‌دهد.
وجود نیتروژن موجب رشد سبزینه و شادابی گیاه شده و فسفر نیز توسعه ریشه‌ها و عملکرد زایشی را تقویت می‌کند. همچنین عناصر ریزمغذی (TE) موجود در این کود، مانند آهن، روی و منگنز، نقش مؤثری در جذب بهتر عناصر اصلی و ارتقای سلامت عمومی گیاه ایفا می‌کنند. استفاده اصولی از این کود، به‌ویژه پس از انجام آزمون خاک و در زمان مناسب، موجب افزایش کیفیت و کمیت محصول نهایی می‌شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کود بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
کود هیومیک اسید در کاشت آفتابگردان
هیومیک اسید یکی از کودهای موثر و مهم در برنامه تغذیه‌ای آفتابگردان است که با بهبود ساختار خاک، افزایش ظرفیت نگهداری آب و تقویت فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک، جذب بهتر عناصر غذایی را برای گیاه فراهم می‌کند. استفاده از هیومیک اسید باعث افزایش رشد ریشه، بهبود جوانه‌زنی و تقویت سلامت کلی گیاه می‌شود که در نهایت به افزایش عملکرد و کیفیت محصول آفتابگردان کمک می‌کند. در ادامه، اهمیت هیومیک اسید، نحوه مصرف و بهترین زمان استفاده از آن را بررسی خواهیم کرد.
دلایل اهمیت کود هیومیک اسید
- بهبود ساختار خاک و افزایش تهویه ریشه‌ها
- افزایش ظرفیت نگهداری آب و مواد غذایی در خاک
- تحریک رشد و توسعه بهتر سیستم ریشه‌ای
- افزایش جذب عناصر مغذی توسط گیاه
- تقویت فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک
- افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی
- بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاه
بهترین زمان مصرف کود هیومیک اسید
بهترین زمان مصرف کود هیومیک اسید برای آفتابگردان، قبل از کاشت هنگام آماده‌سازی خاک و همچنین در مراحل اولیه رشد رویشی است تا جذب مواد مغذی بهینه شده و توسعه ریشه‌ها بهبود یابد. همچنین مصرف آن در دوره گلدهی می‌تواند به افزایش عملکرد محصول کمک کند.
مقدار مصرف کود هیومیک اسید
مقدار مصرف کود هیومیک اسید برای آفتابگردان معمولاً بین ۲ تا ۵ لیتر در هکتار است که بسته به نوع کود و غلظت محصول می‌تواند متغیر باشد. این کود معمولاً به صورت محلول‌پاشی برگی یا افزودن مستقیم به خاک استفاده می‌شود.
کودهای آلی و ارگانیک در کشت آفتابگردان
استفاده از کودهای آلی مانند کمپوست، کود حیوانی پوسیده و ورمی‌کمپوست در کشت آفتابگردان نقش مهمی در بهبود ساختار و تهویه خاک دارد و باعث توسعه بهتر سیستم ریشه‌ای و افزایش رشد گیاه می‌شود.
این کودها با افزایش مواد آلی خاک، حاصلخیزی را بهبود بخشیده و به حفظ رطوبت خاک کمک می‌کنند، همچنین مصرف کودهای آلی می‌تواند هزینه‌های استفاده از کودهای شیمیایی را کاهش دهد. در ادامه، به بررسی اهمیت کودهای آلی، زمان مناسب و میزان مصرف بهینه آنها در کشت آفتابگردان خواهیم پرداخت.
دلایل اهمیت کودهای آلی
- بهبود ساختار و تهویه خاک
- افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک
- افزایش فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک
- تأمین مواد مغذی به صورت تدریجی و پایدار
- کاهش نیاز به کودهای شیمیایی و کاهش هزینه‌ها
- افزایش حاصلخیزی و باروری خاک در بلندمدت
- کمک به رشد بهتر ریشه و توسعه گیاه
بهترین زمان مصرف کودهای آلی
بهترین زمان مصرف کودهای آلی برای آفتابگردان، هنگام آماده‌سازی زمین قبل از کاشت و همچنین در اواسط فصل رشد برای تقویت خاک و حمایت از رشد گیاه است. افزودن کود آلی در این زمان‌ها به بهبود ساختار خاک و تأمین مواد مغذی مورد نیاز کمک می‌کند.
مقدار مصرف کودهای آلی
مقدار مصرف کودهای آلی برای آفتابگردان معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار توصیه می‌شود، که بسته به نوع خاک و کیفیت کود می‌تواند تنظیم شود. این کودها بهتر است قبل از کاشت به خاک اضافه شوند تا به خوبی تجزیه و جذب شوند.
کود حاوی عناصر ریز مغذی
- کودهای حاوی کلسیم به تقویت دیواره سلولی گیاه کمک می‌کنند و نقش مهمی در افزایش استحکام بافت‌ها و کاهش پوسیدگی میوه‌ها دارند.
- کودهای حاوی روی موجب تحریک آنزیم‌ها، افزایش تقسیم سلولی و بهبود رشد یکنواخت گیاه می‌شوند.
- کودهای حاوی بور برای گرده‌افشانی، تشکیل میوه و انتقال قند در گیاه بسیار ضروری بوده و کمبود آن باعث ریزش گل و کاهش کیفیت محصول می‌شود.
مراحل رشد آفتابگردان
مراحل رشد آفتابگردان از کاشت بذر تا برداشت نهایی، شامل چند فاز کلیدی و متوالی است که هرکدام نقش مهمی در عملکرد و کیفیت نهایی محصول دارند. این مراحل شامل جوانه‌زنی، رشد رویشی، غنچه‌دهی، گلدهی، پر شدن دانه و رسیدگی می‌شود. در ادامه، این مراحل را به‌صورت دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد و به نیازهای تغذیه‌ای گیاه در هر مرحله نیز خواهیم پرداخت.
مرحله جوانه‌زنی
این مرحله از زمان کاشت بذر در خاک آغاز شده و تا زمانی که گیاه جوان از خاک بیرون بیاید ادامه دارد. در این مرحله، بذر با جذب رطوبت خاک، شروع به تورم کرده و ریشه‌چه به سمت پایین و ساقه‌چه به سمت بالا رشد می‌کند. دمای مناسب خاک برای جوانه‌زنی حدود ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد است و معمولاً طی ۴ تا ۱۰ روز اتفاق می‌افتد. برای حمایت از رشد اولیه، آفتابگردان به خاکی غنی از فسفر نیاز دارد که به توسعه ریشه‌ها کمک می‌کند
توصیه کودی: مصرف کودهای فسفره مثل سوپر فسفات تریپل یا دی‌آمونیوم فسفات همراه با مقدار کمی کود روی هنگام کاشت.
مرحله رشد رویشی
در این مرحله، گیاه شروع به تولید برگ، ساقه و توسعه سیستم ریشه می‌کند. این فاز حدود ۳ تا ۴ هفته به طول می‌انجامد و نقش اساسی در شکل‌گیری ساختار نهایی گیاه دارد. رشد سریع در این مرحله نیازمند تأمین مواد غذایی کافی و آبیاری منظم است. تقویت فتوسنتز و رشد شاخ‌وبرگ‌ها در این فاز حیاتی است.
توصیه کودی: استفاده از کودهای کامل NPK به نسبت 20-10-10 یا 30-10-10 و محلول‌پاشی با کودهای میکرو مانند آهن و منگنز برای تقویت رنگ و رشد برگ‌ها.
مرحله غنچه‌دهی
با شروع این مرحله، جوانه گل در نوک ساقه ظاهر می‌شود و گیاه وارد فاز زایشی می‌شود. این مرحله حساس است، زیرا نیاز گیاه به آب و مواد غذایی به‌شدت افزایش می‌یابد. شکل‌گیری غنچه سالم و قوی، پایه‌گذار تولید گل و دانه باکیفیت خواهد بود.
توصیه کودی: محلول‌پاشی بور به‌همراه کود پتاس بالا (مانند 15-5-30) پیش از شروع گلدهی.
مرحله گلدهی
این مرحله زمانی است که گل آفتابگردان به طور کامل باز می‌شود. گرده‌افشانی، چه به‌صورت طبیعی و چه توسط حشرات، در این مرحله انجام می‌شود. نیاز آبی و غذایی گیاه در این زمان به اوج خود می‌رسد. هرگونه کمبود تغذیه یا آب، مستقیماً باعث کاهش کیفیت گرده‌افشانی و تولید دانه خواهد شد.
توصیه کودی: مصرف کودهای پتاس بالا به همراه کلسیم محلول و محلول‌پاشی بور برای افزایش قدرت گل و جلوگیری از ریزش گلچه‌ها.
مرحله پر شدن دانه
پس از گرده‌افشانی موفق، گل به مرحله پر شدن دانه وارد می‌شود. در این زمان، گیاه انرژی زیادی را صرف تولید و پر شدن دانه‌ها می‌کند. تأمین پتاسیم و مواد غذایی لازم در این مرحله، تضمین‌کننده وزن مطلوب و کیفیت بالای دانه خواهد بود.
توصیه کودی: محلول‌پاشی با پتاسیم سولفات و منیزیم کلاته برای بهبود کیفیت روغن و دانه، به‌ویژه در کشت‌های روغنی.
مرحله رسیدگی و برداشت
در این مرحله، برگ‌ها شروع به زرد شدن می‌کنند و طبق گل خشک می‌شود. دانه‌ها به حداکثر وزن خود رسیده‌اند و رطوبت آنها کاهش می‌یابد. برداشت باید زمانی انجام شود که رطوبت دانه حدود ۹ تا ۱۲ درصد باشد تا از فساد در انبار جلوگیری شود. تغذیه در این مرحله متوقف شده و تمرکز بر خشک‌سازی طبیعی و آماده‌سازی برای برداشت است.
توصیه مدیریتی: عدم آبیاری در روزهای پایانی برای کاهش رطوبت دانه و سهولت در برداشت.
کلام پایانی
در کشت آفتابگردان، توجه به تغذیه گیاه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که کودهای مختلف نقش‌های مکمل و هم‌افزایی در رشد، توسعه و افزایش عملکرد محصول دارند. کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم به‌عنوان عناصر اصلی، پایه و اساس تغذیه مناسب را فراهم می‌کنند و کودهای آلی و هیومیک اسید با بهبود ساختار خاک و افزایش جذب مواد مغذی، کیفیت و کمیت محصول را بهبود می‌بخشند. همچنین، عناصر ریزمغذی با نقش‌های بیولوژیکی حیاتی خود، سلامت و مقاومت گیاه را افزایش می‌دهند.
مدیریت بهینه مصرف کودها، انتخاب نوع مناسب و زمان‌بندی دقیق آنها از عوامل کلیدی در موفقیت کشت آفتابگردان است. با رعایت این اصول می‌توان ضمن حفظ سلامت خاک و محیط زیست، به بالاترین بازدهی و کیفیت محصول دست یافت و کشاورزی پایدار را تضمین کرد.
اگر به دنبال کودهای باکیفیت و مؤثر برای کشت آفتابگردان خود هستید، مجموعه ما انواع کودهای تخصصی و استاندارد را با بهترین قیمت و مشاوره تخصصی در اختیار شما قرار می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر و سفارش کود مناسب، با ما تماس بگیرید و قدمی مطمئن در مسیر افزایش عملکرد محصول خود بردارید.
- 0 تا 100 کشت آفتابگردان, آموزش جامع کشت آفتابگردان, آموزش کاشت آفتابگردان, انواع آفتابگردان, برنامه کوددهی آفتابگردان, به آفتابگردان چه کودی بدیم, کشت آفتابگردان, کود برای آفتابگردان, کود برای کشت آفتابگردان, کودهای مورد نیاز آفتابگردان, مراحل رشد آفتابگردان, مراحل کاشت آفتابگردان, مناطق کشت افتابگردان در ایران
