کشت نارنگی | 0 تا 100 کاشت نارنگی
فهرست مطالب
مقدمه
هر قاچ نارنگی، تکه ای از خورشید پاییزی است که در میان دستانت بوی بهشت می‌دهد، و با اولین مزه‌اش ، قلبت را سرشار از خاطرات دور کودکی و روزهایی می‌کند که عطرش در خانه می‌پیچید و تو، بیخیال دنیا طعم شیرینش را مزه مزه می‌کردی.
کاشت نارنگی به دلیل مقاومت بالای آن در برابر سرما نسبت به سایر مرکبات در مناطقی با زمستان‌های معتدل و حتی کمی سرد نیز امکان‌پذیر است. در مقایسه با درخت پرتقال و لیمو، نارنگی توانایی تحمل دماهای پایین‌تر بیشتری را دارد که این ویژگی آن را به گزینه‌ای مناسب برای کاشت در مناطق مختلف تبدیل می‌کند.
پرورش نارنگی نیازمند شناخت دقیق شرایط محیطی، نیازهای تغذیه‌ای و اصول مدیریتی صحیح است. عواملی مانند انتخاب پایه و رقم مناسب، کیفیت خاک، دمای مطلوب، میزان رطوبت و برنامه ریزی تغذیه‌ای اصولی تاثیر بسزایی در رشد و عملکرد این درخت دارند. همچنین کنترل آفات و بیماری های درخت نارنگی و به کارگیری روش های نوین آبیاری و هرس، نقش مهمی در بهبود کیفیت و کمیت محصول ایفا میکنند.
در این مقاله به بررسی جامع مراحل کاشت، نگهداری و بهره برداری از درخت نارنگی پرداخته خواهد شد تا با ارائه اطلاعات علمی و کاربردی، مسیر دستیابی به یک باغ پرمحصول و اقتصادی فراهم شود.
کاربردهای نارنگی
نارنگی به دلیل طعم مطلوب، ارزش غذایی بالا و خواص بیولوژیکی فراوان، در بخش‌های مختلفی از صنعت و زندگی روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مصرف تازه خوری
نارنگی یکی از محبوب ترین میوه های پاییزی و زمستانی است که به دلیل طعم شیرین و آبدار بودن و سهولت در پوست گیری، به صورت تازه خوری مصرف می‌شود.
- تولید آبمیوه و کنسانتره
به دلیل محتوای بالا آب و ترکیبات معطر، از نارنگی برای تولید آبمیوه، کنسانتره و نوشیدنی های ترکیبی استفاده می‌شود.
- استفاده در صنعت غذایی
از نارنگی و فرآوردهای آن در تهیه ی مارمالاد، مربا، ژله، شیرینی و دسرهای متنوع استفاده می‌شود. همچنین پوست نارنگی خشک شده به عنوان طعم دهنده در چای و دمنوش کاربرد دارد.
- مصارف دارویی و درمانی
نارنگی سرشار از ویتامین سی، آنتی اکسیدان ها و ترکیبات ضد التهابی است که در تقویت سیستم ایمنی ، بهبود عملکرد گوارش و کاهش استرس اکسیداتیو نقش دارد. پوست و اسانس نارنگی در طب سنتی برای کاهش اضطراب، بهبود خواب و درمان مشکلات گوارشی به کار می‌رود.
- استفاده در صنایع آرایشی و بهداشتی
اسانس و عصاره نارنگی در تولید محصولات مراقبت از پوست و مو، از جمله کرم ها، لوسیون ها و شامپوهای حاوی ویتامین سی و ترکیبات ضد پیری به کار می‌رود.
- کاربرد در صنعت عطرسازی
روغن و اسانس استخراج شده از پوست نارنگی به دلیل عطر مطبوع و خواص آرام بخش، در تولید عطرها، صابون های معطر و خوشبو کننده‌های هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کاربرد در خوراک دام و تولید کود ارگانیک
تفاله‌ی نارنگی و پوست آن به عنوان مکمل خوراک دام مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین ضایعات این میوه در تولید کمپوست و کودهای ارگانیک برای بهبود حاصلخیزی خاک به کار می‌رود.
انواع نارنگی و ویژگی های منحصر به فرد آن ها
نارنگی ها دارای ارقام متعددی است که هر کدام از نظر طعم، اندازه، ضخامت پوست، میزان بذر و مقاومت در برابر شرایط محیطی تفاوت دارند.
- نارنگی انشو
ویژگی ها: بدون هسته، پوست نازک، طعم شیرین و آبدار.
زمان برداشت: اوایل فصل پاییز.
مناطق کشت: شمال ایران استان های مازندران و گیلان.
میزان مقاومت: بسیار مقاوم به سرما. - نارنگی یافا (پیچ)
ویژگی ها: پوست ضخیم‌تر نسبت به انشو، شیرین، دارای تعدادی هسته.
زمان برداشت: فصل پاییز.
مناطق کشت: شمال و جنوب ایران.
مقاومت: مقاوم به گرما و شرایط خشک. - نارنگی کلمانتین
ویژگی ها: کوچک، بدون دانه یا با دانه کم، پوست نازک و معطر، طعم بسیار شیرین.
زمان برداشت: اواسط پاییز.
مناطق کشت: استان های شمالی و استان فارس.
مقاومت: حساس به سرما و مناسب برای مناطق گرم تر. - نارنگی تانجلو
ویژگی ها: حاصل ترکیب نارنگی و گریپ فروت، درشت تر از سایر ارقام، طعمی شیرین و ترش.
زمان برداشت: فصل زمستان.
مناطق کشت: جنوب کشور، استان های هرمزگان و کرمان.
مقاومت: مقاوم به گرما. - نارنگی شاه پسند
ویژگی ها: دارای پوست نازک، شیرین و آبدار، نسبتا درشت.
زمان برداشت: فصل پاییز و اوایل زمستان.
مناطق کشت: شمال و جنوب ایران.
مقاومت: مقاوم نسبی به سرما.
ویژگی های فیزیکی و گیاه شناسی نارنگی
درخت نارنگی با نام علمی Citrus reticulate یکی از اعضای خانواده Rutaceae (سدابیان) است و به دلیل طعم دل انگیز و شیرین و ارزش اقتصادی بالا، یکی از مرکبات بسیار محبوب و پرطرفدار است که در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر جهان کشت می‌شود.
ارتفاع درخت
ارتفاع درخت نارنگی در شرایط ایده آل رشد بین 3 تا 6 متر ارتفاع دارد.
شاخه ها و پوست تنه
شاخه ها معمولا منظم و گسترده، و در برخی واریته ها دارای خارهای کوچک است.
پوست تنه درخت نارنگی نازک و به رنگ خاکستری تا قهوه ای است.
برگ ها
برگ‌های درخت نارنگی ساده، براق و چرمی و همیشه سبز هستند. و 4 تا 8 سانتی متر طول و 2 تا 4 سانتی متر عرض دارند. همچنین به رنگ سبز تیره هستند و دارای دم‌برگ کوتاه با لبه های کمی موج‌دار هستند.
گل ها
گل‌های این درخت به رنگ سفید یا کرم رنگ هستند. و تعداد گلبرگ این گل‌ها 4 تا 5 عدد است. گل ها معطر و جذب کننده برای حشرات هستند و در گردافشانی بسیار موثر هستند. زمان گلدهی این درخت اوایل فصل بهار است.
میوه نارنگی
گرد یا کمی بیضوی، اغلب دارای فرو رفتگی در دو سر است. رنگ پوست آن نارنجی روشن تا قرمز است و دارای پوست نازک، نرم و به راحتی جدا شونده است. زمان رسیدگی میوه نارنگی از فصل پاییز تا اواسط زمستان است.
سیستم ریشه ای
سیستم ریشه ای سطحی اما گسترده، با ریشه های اصلی عمیق و حساس به غرقابی و نیازمند زهکشی مناسب است.
استان های مناسب کاشت نارنگی
نارنگی از درختان نیمه گرمسیر است که برای رشد مطلوب به آب و هوای معتدل و مرطوب نیاز دارد. بهترین مناطق برای کاشت نارنگی در ایران استان هایی هستند که دارای زمستان های ملایم و تابستان های گرم و مرطوب باشد. برخی از مهم ترین استان های مستعد کشت نارنگی عبارت اند از:
کشت نارنگی در استان مازندران
مهم ترین قطب تولید نارنگی در ایران استان مازندران است. این استان دارای آب و هوای معتدل خزری با بارندگی مناسب است. شهرستان های قائم شهر، آمل و تنکابن و بابلسر مناطق زیر کشت نارنگی در این استان هستند. کشت ارقامی مانند نارنگی انشو، کلمانتین و شاه پسند در این استان بسیار رایج است.
کشت نارنگی در استان گیلان
استان گیلان دارای آب و هوایی مشابه استان مازندران و نزدیکی به دریای خزر و خاک حاصلخیز از جمله مناطق اصلی تولید مرکبات در ایران است. شهرستان های رودسر، املش و لنگرود مناطق زیر کشت نارنگی در این استان هستند. ارقام مقاوم به سرما مانند انشو در این استان کشت می‌شود.
کشت نارنگی در استان فارس
این استان دارای آب و هوای گرم و نیمه گرم است و مناسب برای کشت ارقامی است که نیاز کمتری به سرما دارند. شهرستان های جهرم و داراب مناطق زیرکشت نارنگی در این استان هستند. تولید ارقام کلمانتین و تانجلو در این استان رایج است.
کشت نارنگی در استان گلستان
استان گلستان نیز مانند سایر استان های شمالی دارای آب وهئای معتدل و مرطوب است که شرایط بسیار ایده آلی برای رشد درخت نارنگی است. شهرستان های گرگان، کردکوی، گنبد و بندرگز مناطق زیر کشت نارنگی در این استان هستند. ارقام مقاوم به سرما مانند انشو در این استان کشت می‌شود.
کشت نارنگی در استان کرمان
این استان دارای اقلیم خشک و نیمه خششک و بارندگی کم و پراکنده است. مناطقی مانند جیرفت و کهنوج از قطب های مهم تولید نارنگی هستند. استان کرمان مناسب برای کاشت ارقامی مانند تانجلو که به گرما مقاوم است.
کشت نارنگی در استان هرمزگان
این استان دارای آب و هوای گرم و مرطوب است که مناسب برای ارقامی است که مقاومت بالایی به گرما دارند مانند نارنگی یافا و تانجلو. در استان هرمزگان به علت گرمی هوا برداشت مرکبات زودتر از استان های شمالی صورت می‌گیرد.
کشت نارنگی در استان سیستان و بلوچستان
این استان دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است که به دلیل موقعیت جغرافیای خاص خود، از کم باران ترین و گرم ترین مناطق ایران محسوب می‌شود. کاشت نارنگی عمدتا در مناطق گرمسیر این استان مانند چابهار و ایرانشهر انجام می‌شود.
شرایط کاشت نارنگی
درخت نارنگی برای رشد مطلوب و تولید محصول با کیفیت به شرایط خاصی از نظر آب و هوا، خاک، آبیاری و مدیریت نیاز دارد. در ادامه مهمترین فاکتورهای موردنیاز برای کاشت موفق این درخت بررسی شده است:
شرایط آب وهوایی برای کاشت درخت نارنگی
نارنگی یک درخت نیمه گرمسیری است و در مناطقی با زمستان های ملایم و تابستان های گرم و مرطوب بهترین رشد را دارد.
دمای مناسب برای کاشت نارنگی
دمای ایده آل برای رشد نارنگی بین 25 تا 30 درجه سانتی گراد است. همچنین به سرمای شدید حساس است و دمای زیر منفی 3 درجه سانتی گراد می‌تواند باعث آسیب به درخت شود. این درخت نیاز به نور کافی دارد و باید در مکانی با نور مستقیم کاشته شود.
نوع خاک مناسب برای کاشت نارنگی
بهترین خاک برای نارنگی خاک لومی شنی با زهکشی خوب است. خاک باید حاصلخیز باشد و مقدار کافی مواد آلی داشته باشد. توجه داشته باشید از کاشت در زمین های سنگی و رسی که باعث ماندابی شدن ریشه ها می‌شود، پرهیز شود.
PH مناسب برای کاشت نارنگی
PH مناسب خاک برای پرورش درخت نارنگی بین 5.5 تا 7 کمی اسیدی تا خنثی است.
آبیاری نارنگی
درخت نارنگی به آبیاری منظم و عمیق نیاز دارد. در فصول گرم سال هر 5 تا 7 روز یکبار و در زمستان هر 10 تا 15 روز یکبار آبیاری توصیه می‌شود. آبیاری قطره ای روش مناسبی برای جلوگیری از تنش آبی و افزایش راندمان آب مصرفی است. توجه داشته باشید که نباید خاک بیش از حد خیس بماند زیرا باعث پوسیدگی ریشه می‌شود.
کوددهی و تغذیه نارنگی
برای رشد بهتر و باردهی مناسب، کوددهی منظم ضروری است. کودهای آلی به بهود ساختار خاک کمک میکنند. کودهای شیمیایی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم باید به اندازه مورد نیاز و متعادل استفاده شود. همچنین استفاده از کودهای ریزمغذی مانند آهن، روی و منگنز برای جلوگیری از کمبود عناصر توصیه می‌شود.
هرس و مدیریت درخت نارنگی
هرس فرم دهی: در سال های اول برای شکل دهی بهتر درخت انجام می‌شود.
هرس باردهی: برای افزایش تولید و حذف شاخه های خشک و بیمار انجام می‌شود.
هرس نوردهی: برای بهبود نفوذ نور به داخل تاج درخت و افزایش کیفیت میوه توصیه می‌شود.
کنترل آفات و بیماری ها
آفات رایج درخت نارنگی شامل: شته، کنه های قرمز، مگس های مدیترانه ای و شپشک ها هستند. و همینطوربیماری های شایع به گموز(پوسیدگی طوقه)، لکه قهوه ای و قارچ های ریشه ای اشاره کرد. استفاده از سموم مناسب و ترجیحا بیولوژیک، هرس شاخه های آلوده و استفاده از مالچ و کودهای طبیعی روش پیشگیری و کنترل از این تنش ها است.
روش های کاشت درخت نارنگی و مراحل آن
درخت نارنگی را می‌توان از طریق قلمه، بذر، پیوند و نهال آماده تکثیر کرد و کاشت. اما بهترین روش برای باغات تجاری کاشت نهال پیوندی است، زیرا رشد سریع تری دارد و کیفیت میوه آن تضمین شده است.
- کاشت نارنگی از طریق نهال آماده:
- نهال 1 تا 2 ساله پیوندی، بدون بیماری و دارای ریشه های قوی انتخاب شود.
- انتخاب خاک لومی شنی با زهکشی خوب که PH آن 5.5 تا 6.6 باشد.
- حفر چاله 50 تا 70 سانتی متری .
- فاصله بین نهال ها 4 تا 6 متر بسته به واریته.
- اضافه کردن کود دامی پوسیده برای تقویت خاک.
- قرار دادن نهال ها در چاله به طوری که محل پیوند بالاتر از سطح خاک باشد.
- پر کردن چاله با خاک نرم و سبک و آبیاری اولیه.
- کوددهی از سال های دوم با کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم.
- هرس سبک برای حذف شاخه های ضعیف.
- کاشت نارنگی از طریق پیوند:
- پیوند شکمی: برش کوچک روی پوست پایه و قرار دادن جوانه پیوندک.
- پیوند اسکنه ای: قرار دادن پیوندک در شکاف پایه.
- بستن محل پیوند با نوار پلاستیکی برای جلوگیری از خشک شدن.
- حفظ رطوبت و قرار دادن در محیط های نیمه سایه.
- پس از 3 تا 4 هقته، اگر پیوند موفق باشد، جوانه رشد می‌کند.
- پس از 6 تا 12 ماه، نهال پیوندی آماده کاشت در باغ است.
- برای پایه از لیمو ترش یا پونسیروس یا نارنج انتخاب شود.
- و پیوندک از درخت نارنگی سالم و پربار گرفته شود.
- بهترین زمان برای انجام این پیوند اواخر زمستان یا اوایل بهاراست.
- کاشت نارنگی از طریق قلمه:
- انتخاب شاخه های جوان، نیمه چوبی و سالم با طول 20 سانتی متر.
- برش مورب در پایین قلمه برای افزایش جذب سطح آب.
- حذف برگ های اضافی و نگه داشتن 2 تا 3 برگ بالایی.
- فرو بردن انتهای قلمه در هورمون ریشه زایی برای رشد بهتر.
- کاشت در ماسه یا ترکیب پرلیت و پیت ماس در یک گلدان مناسب.
- حذف رطوبت بالا با ایجاد پوشش پلاستیکی روی گلدان.
- نگهداری در محیط گرم و روشن، دور از تابش مستقیم خورشید.
- آبیاری ملایم برای جلوگیری از خشک شدن.
- سپس پس از 2 تا 3 ماه، قلمه ها ریشه دار شده و به زمین منتقل شوند.
- کاشت نارنگی از طریق بذر:
- انتخاب بذر از میوه های سالم و رسیده (ترجیحا از واریته های مرغوب).
- شست و شوی بذر برای حذف مواد قندی و جلوگیری از کپک زدگی.
- خیساندن بذرها در آب ولرم به مدت 24 ساعت.
- استفاده از گلدان با زهکشی خوب یا سینی نشا.
- ترکیب خاک: ماسه و خاک باغچه و پرلیت یا کوکوپیت برای افزایش زهکشی.
- کاشت بذر در عمق 1 تا 2 سانتی متری خاک.
- قرار دادن گلدان در محیط گرم 20 تا 30 درجه سانتی گراد و پر از نور.
- جوانه زنی بذرها پس از 2 تا 4 هفته.
- بعد از 6 تا 1 سال، نهال های قوی به زمین اصلی منتقل شوند.
- حفر چاله به عمق 50 سانتی متر و قرار دادن نهال در خاک.
کودهای مناسب برای کاشت نارنگی
برای رشد و باردهی مطلوب درخت نارنگی، باید از کودهای مناسب در مراحل مختلف رشد استفاده کرد. کوددهی صحیح باعث بهبود کیفیت میوه نارنگی، بهبود طعم و همچنین افزایش مقاومت درخت در برابر بیماری‌ها و تنش‌های محیطی می‌شود. کودهای ضروری موردنیاز برای پرورش درخت نارنگی عبارت اند از:
- کود نیتروژن
- کود فسفر
- کود پتاسیم
- کود آلی
- کود ریزمغذی
کود نیتروژن برای کاشت نارنگی
نیتروژن یکی از مهمترین عناصر غذایی برای رشد و باردهی درخت نارنگی است. این عنصر در ساخت کلروفیل، اسیدهای آمینه و پروتئین نقش اساسی دارد و باعث رشد سریع شاخه ها و برگ ها، افزایش فتوسنتز و بهبود کیفیت میوه می‌شود.
بهترین زمان مصرف کود نیتروژن برای کاشت نارنگی
- مرحله قبل از کاشت (آماده سازی خاک): اواخر زمستان یا اوایل بهار.
- مرحله رشد رویشی و گل دهی: اوایل فصل بهار.
- مرحله رشد میوه و برگ: اواخر فصل بهار از اردیبهشت تا خرداد.
- مرحله تکامل میوه: فصل تابستان.
- مرحله بازسازی درخت: پس از برداشت از مهر تا آبان ماه.
مقدار مصرف کود نیتروژن برای کاشت نارنگی
- 150 تا 200 گرم نیتروژن در هر متر مربع خاک در مرحله قبل از کاشت.
- 50 تا 100 گرم نیتروژن در سال برای نهال 1 تا 2 سال در 2 نوبت.
- 150 تا 250 گرم نیتروژن در سال برای درخت 3 تا 4 سال در 3 نوبت.
- 300 تا 500 گرم نیتروژن در سال برای درخت 5 سال به بالا در 4 نوبت.
علائم کمبود نیتروژن در درخت نارنگی
- کلروز برگ‌های پایینی نارنگی
- کاهش رشد شاخه‌ها و کوچک شدن برگ‌ها
- ریزش گل‌ها قبل از تشکیل میوه
- کاهش ضخامت تنه و شاخه ها
- رنگ پریدگی و دیررس شدن میوه ها
- کاهش طعم و آب دار بودن میوه ها
- افزایش حساسیت به بیماری‌ها و آفات
دلایل اهمیت کود نیتروژن برای کاشت نارنگی
- متعادل و سبز ماندن برگ ها
- افزایش سیستم ایمنی درخت
- مقاومت در برابر خشکی، سرما، آفات
- افزایش رشد میوه‌های درخت
- افزایش وزن و آبدار بودن نارنگی
- تولید گل های سالم
- کاهش ریزش گل ها
انواع کود نیتروژن برای کاشت نارنگی
- کود نیتروژن NPK+TE 40-5-5
- کود سه بیست (20-20-20)
- کود اوره
- کود نیترات آمونیوم
- کود سولفات آمونیوم
- کود فسفات آمونیوم
بهترین کود نیتروژن برای نارنگی و مرکبات
شما به عنوان کشاورز همیشه انواع کودهای شیمیایی را پیش‌روی خود دارید و همواره کودهای متنوعی توسط افراد مختلف به شما پیشنهاد می‌گردد. اما باید بدانید که بهترین کود برای زمین شما بستگی به خاک شما دارد. به همین جهت پیشنهاد می‌گردد پیش از انتخاب کود حتما آزمایش خاک انجام دهید تا از کاستی‌های خاک خود مطلع باشید.
در صورتی که مشخص شد خاک شما دارای شرایط استاندارد و پایداری است، اگر جهت تامین نیازهای گیاه خود به دنبال بهترین کود نیتروژن برای نارنگی و مرکبات هستید، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که از کود 20-20-20 (سه 20) استفاده کنید. این کود دارای درصدهای مساوی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم به همراه ریز مغذی‌های موردنیاز گیاه است که باعث رشد بهتر و کیفیت بالاتر در محصول نهایی سیب شما خواهد شد.
اما در صورتی‌که پس از آزمایش خاک مشخص شد خاک شما از لحاظ نیتروژن فقیر است، به شما پیشنهاد می‌کنیم که از کود 5-5-40 استفاده کنید. این کود منبع غنی از نیتروژن به همراه درصدهای مناسبی از فسفر و پتاسیم است که علاوه بر رفع فقر نیتروژن خاک شما، به رشد هر چه بهتر و تامین نیازهای جانبی گیاه نیز کمک می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم که از محصولات زیر استفاده نمایید.
کود فسفر برای کاشت درخت نارنگی
فسفر یکی از عناصر ضروری برای رشد و باردهی درخت نارنگی است که نقش کلیدی در رشد ریشه، گل دهی، تشکیل میوه و افزایش مقاومت درخت دارد.
بهترین زمان مصرف کود فسفر برای کاشت درخت نارنگی
- مرحله پیش از کاشت: فصل پاییز یا زمستان.
- سال اول رشد نهال: بهار و فصل تابستان.
- مرحله قبل از گلدهی برای درختان بالغ: اواخر زمستان و اوایل بهار.
- پس از برداشت محصول: فصل پاییز.
مقدار مصرف کود فسفر برای کاشت درخت نارنگی
- 200 تا 250 گرم فسفر در هر گودال کاشت در مرحله پیش از کاشت نهال.
- 100 تا 150 گرم فسفر در سال اول رشد نهال.
- 250 تا 450 گرم فسفر برای درختان بالغ.
- 300 تا 400 گرم برای هر درخت پس از برداشت محصول.
علائم کمبود فسفر در درخت نارنگی
- کوچک ماندن ارتفاع درخت
- پدیدار شدن برگ های تیره و ارغوانی رنگ
- ریزش میوه‌های جوان
- بوجود آمدن میوه‌های کوچک، با پوست ضخیم و طعم تلخ
- تاخیر در رسیدن میوه
- کاهش تولید محصول
دلایل اهمیت کود فسفر برای کاشت درخت نارنگی
- تحریک رشد ریشه و استقرار بهتر نهال در خاک.
- افزایش جذب بهتر آب و مواد مغذی.
- افزایش کیفیت رنگ و طعم و وزن میوه.
- افزایش قند طبیعی میوه.
- استحکام درخت در برابر بیماری ها.
انواع کود فسفر برای کاشت درخت نارنگی
- کود فسفر NPK+TE 10-50-10 حاوی 50 درصد فسفر قابل جذب
- کود سوپر فسفات ساده حاوی 16 درصد فسفر.
- کود سوپر فسفات تریپل حاوی 46 درصد فسفر.
- کود مونو آمونیوم فسفات حاوی 52 درصد فسفر.
- کود دی آمونیوم فسفات
بهترین کود فسفر برای نارنگی چیست؟
از جمله سوالاتی که همواره ذهن کشاورزان را مشغول کرده، انتخاب بهترین کود کشاورزی برای استفاده در مزارع و باغات است. باید در نظر داشته باشید که نیازهای هر محصول با سایرین متفاوت است و باید در انتخاب کود و همچنین زمان کوددهی دقت بفرمایید. در زمینه تامین نیازهای فسفری زمین کشاورزی خود ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که از کود 10-50-10 استفاده کنید.
این کود به عنوان منبع غنی از فسفر شناخته می‌شود که دارای درصدهای مناسبی از پتاسیم و نیتروژن نیز می‌باشد و استفاده از آن نه تنها به فقر فسفر در خاک شما پایان می‌دهد بلکه سایر نیازهای کودی گیاه شما را نیز برطرف می‌نماید. پیشنهاد ما برای بهترین کود فسفر برای نارنگی و مرکبات این کود فوق العاده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر بر روی تصویر زیر کلیک نمایید.
کود پتاسیم برای کاشت نارنگی
کود پتاسیم یکی از مهمترین کودهای کشاورزی است که برای رشد و سلامت درختان و گیاهان واجب است. پتاسیم نقش کلیدی در فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه مانند فتوسنتز، تنظیم آب، مقاومت در برابر بیماری ها و بهبود محصول نهایی درخت میوه مرکبات دارد.
بهترین زمان مصرف کود پتاسیم برای کاشت نارنگی
- مرحله قبل از گلدهی: اوایل فصل بهار.
- مرحله بعد از ریزش گل‌ها و تشکیل میوه: اردیبهشت تا خرداد ماه.
- مرحله رشد میوه: فصل تابستان.
- پس از برداشت محصول: فصل پاییز.
مقدار مصرف کود پتاسیم برای کاشت نارنگی
- 20 تا 50 گرم پتاسیم در هر سال برای درختان جوان 1 تا 3 سال.
- 100 تا 150 گرم پتاسیم در سال برای درختان 4 تا 6 سال.
- 250 تا 500 گرم پتاسیم در سال برای درختان بالغ 7 سال به بالا.
علائم کمبود پتاسیم در نارنگی
- ترک‌خوردگی بر روی پوست میوه
- افتادن میوه های نارس از درخت
- خشک شدن شاخه های پایینی درخت
- رشد ضعیف و شکننده شاخه های جدید درخت
- روشن شدن رنگ پوست میوه
دلایل اهمیت کود پتاسیم برای کاشت نارنگی
- افزایش سایز میوه
- افزایش میزان قند طبیعی میوه و شیرین‌تر شدن آن
- بهبود خاصیت انبارداری
- جلوگیری از هدر رفتن آب درخت
- مقاومت در برابر بیماری های قارچی و باکتریایی
- افزایش استحکام بافت گیاهی درخت
- افزایش جذب فسفر، آهن و منیزیم
انواع کود پتاسیم برای نارنگی و مرکبات
- کود سولفات پتاسیم (سولوپتاس)
- کود پتاسیم NPK+TE 12-12-36
- کود کلرید پتاسیم
- کود نیترات پتاسیم
- کود پتاسیم مایع
بهترین کود پتاسیم برای نارنگی و مرکبات
همانطور که گفته شد کودهای پتاسیم و پتاس بالا، تامین کننده یکی از حیاتی‌ترین و مهمترین عناصر موردنیاز درخت آووکادو یعنی عنصر پتاسیم هستند. جهت انتخاب صحیح نسبت به استفاده از کود پتاسیم به عنوان بهترین کود پتاسیم برای درخت نارنگی، پیشنهاد ما این است که ابتدا آزمایش خاک تهیه کرده و سپس از یکی از محصولات زیر بنا بر نظر کارشناسان استفاده نمایید.
1- کود پتاسیم مایع آیش (Active-K)
چنانچه به دنبال بهترین کود پتاسیم برای نارنگی هستید، کود پتاسیم مایع آیش پتاسیم (Active-K) یک منبع بی‌نظیر و کارآمد از پتاسیم است که به‌طور خاص برای افزایش جذب این عنصر ضروری توسط گیاهان طراحی شده است. پتاسیم یکی از مهمترین عناصر موردنیاز برای رشد و توسعه گیاهان به شمار می‌رود و در فرآیندهای مختلفی از جمله تنظیم آب، گازرسانی، و متابولیسم نقش کلیدی دارد. با استفاده از آیش پتاسیم، کشاورزان می‌توانند از قابلیت‌های این عنصر در بهبود عملکرد گیاهان بهره‌مند شوند.
کود 36-12-12
کود پتاسیم NPK+TE 12-12-36 یکی از ترکیبات متنوع و مؤثر در کشاورزی است که شامل نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) با نسبت 36-12-12 می‌باشد. این کود به‌ویژه برای گیاهانی که نیاز به پتاسیم بیشتری دارند، مانند میوه‌جات و سبزیجات، بسیار مناسب است. پتاسیم نقش کلیدی در فرآیندهای متابولیکی گیاهان ایفا می‌کند و به بهبود کیفیت میوه و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی کمک می‌کند.
کود سولوپتاس (سولفات پتاسیم)
محلول سولوپتاس یا همان کود سولفات پتاسیم یک ترکیب عالی برای تامین پتاسیم موردنیاز گیاهان طی مراحل رشد است. سولوپتاس به صورت محلول در آب ارائه می‌شود و به راحتی توسط گیاه جذب می گردد. پتاسیم برای رشد گیاهان ضروری است و نقش بسیار مهمی در فرایندهای مختلف متابولیکی و فیزیولوژیکی دارد.
استفاده از محلول سولوپتاس برای گیاهان دارای فواید بیشماری است. سولوپتاس موجب رشد بهتر و تولید میوه‌های با کیفیت می‌شود، به قوی شدن سیستم ایمنی گیاه کمک می‌کند و تنش‌های ناشی از گرما یا تغییرات رطوبت را کم می‌کند. سولوپتاس به گلدهی و میوه‌دهی نیز کمک می‌کند و با داشتن مقادیر بالای پتاسیم گیاهان شما می‌توانند بیشتر رشد کنند و میوه‌های بیشتری تولید نمایند. اگر می‌خواهید بیشتر در مورد سولوپتاس اطلاعات داشته باشید پیشنهاد می‌کنیم مقاله “سولوپتاس چیست؟” را مطالعه بفرمایید.
کود آلی برای کاشت درخت نارنگی
کود آلی نوعی کود طبیعی است که از مواد آلی گیاهی و حیوانی تهیه می‌شود. این کودها برخلاف کودهای شیمیایی، علاوه بر تامین مواد مغذی درخت، باعث بهبود ساهتار خاک، افزایش فعالیت میکروارگانیسم های مفید و حفظ رطوبت خاک می‌شود.
بهترین زمان مصرف کود آلی برای کاشت درخت نارنگی
- مرحله قبل از کاشت نهال (آماده سازی خاک): فصل پاییز یا زمستان.
- مرحله بعد از کاشت نهال: اواخر زمستان تا اوایل بهار.
- مرحله میوه‌دهی: اواسط فصل بهار تا تابستان.
- مرحله پس از برداشت محصول: فصل پاییز تا زمستان.
مقدار مصرف کودهای آلی برای کاشت درخت نارنگی
برای رشد و پرورش درخت نارنگی به صورت ایده آل، به طور کلی برای هر درخت 30 تا 50 کیلوگرم کود دامی پوسیده در سال توصیه می‌شود.
علائم کمبود مواد آلی در درخت نارنگی
- کاهش فعالیت فتوسنتزی گیاه.
- افزایش فشردگی خاک.
- کاهش فعالیت میکروارگانیسم های مفید خاک.
- کمبود رطوبت و خشکی خاک.
- کاهش تهویه و دسترسی ریشه به اکسیژن و مواد مغذی.
- کاهش عملکرد درخت در باردهی.
- افزایش آلودگی و بیماری های ریشه.
دلایل اهمیت کود آلی برای کاشت درخت نارنگی
- کاهش آلودگی های محیطی.
- کاهش فرسایش خاک.
- جلوگیری از تعرق آب در ریشه های درخت.
- اصلاح PH خاک.
- کاهش اثرات سموم و آفات مضر.
- تحریک فعالیت میکروبی خاک.
- تقویت باردهی درخت نارنگی.
انوع کود آلی برای کاشت درخت نارنگی
- کود دامی پوسیده
- کمپوست
- ورمی کمپوست
- کود استخوانی
- کود سبز
- کود چای کمپوست
- کود مرغی
- کود پوسیده گیاهی
کود ریزمغذی برای کاشت درخت نارنگی
کود ریزمغذی به کودی گفته می‌شود که حاوی عناصر غذایی موردنیاز درختان و گیاهان به مقادیر کم اما بسیار مهم است این عناصر برای رشد سالم و بهینه گیاهان ضروری هستند. استفاده از کودهای ریزمغذی در کنار کودهای اصلی برای درخت نارنگی می‌تواند به افزایش رشد، کیفیت میوه و مقاوکت در برابر استرس‌های محیطی کمک کند.
بهترین زمان مصرف کود ریزمغذی برای کاشت درخت نارنگی
- به طور معمول در فصل بهار، قبل از شروع فصل رشد جدید و فصل تابستان که درخت به رشد فعال خود می‌پردازد نیاز به ریزمغذی‌ها به حداکثر خود می‌رسد.
- اغلب بعد از مرحله گلدهی و قبل از ظهور میوه‌ها است که درخت نیاز به تغذیه ریزمغذی برای تقویت گل ها و حمایت از رشد میوه‌ها دارد.
- اگر علائمی از کمبود ریزمغذی ها در درخت نارنگی مشاهده کردید، مانند زرد شدن برگ‌ها (کمبود آهن)، کوتاه شدن فاصله میان گره‌ها (کمبود روی)، یا نقاط قهوه ای بر روی برگ‌ها (کمبود منگنز) باید به سرعت اقدام به استفاده از کود ریزمغذی کنید.
مقدار مصرف کود ریزمغذی برای کاشت درخت نارنگی
- به صورت محلول پاشی بر روی برگ‌ها:
به ازای هر 100 لیتر آب، 20 تا 30 گرم کود ریزمغذی (کود مخصوص درختان مرکبات) مخلوط کنید. سپس این محلول را در طول فصل رشد هر سه هفته یکبار بر روی برگ ها اسپری کنید.
- مصرف در خاک:
به ازای هر درخت نارنگی بالغ، 50 تا 100 گرم کود ریزمغذی در هر درخت، در اوایل فصل بهار و بعد از گل دهی در اطراف پایه هر درخت اضافه کنید.
علائم کمبود ریزمغذی ها در درخت نارنگی
- کاهش جذب نیتروژن.
- پژمرده و قهوه ای شدن برگ‌ها.
- مرگ بخش هایی از ریشه و اختلال در جذب آب.
- کوچک و بی‌کیفیت شدن میوه درختان.
- توقف رشد درخت.
- کلروز برگ ها
دلایل اهمیت ریزمغذی ها در کاشت درخت نارنگی
- کمک به حفظ فشار سلولی.
- افزایش تنظیم اسمزی و تعادل آب درخت.
- افزایش جذب نیتروژن خاک.
- تنظیم فعالیت آنزیم های ضروری چرخه سلولی درخت.
- افزایش تنفس سلولی.
- تنظیم فعالیت هورمون های گیاهی.
انواع کودهای ریزمغذی برای کاشت درخت نارنگی
- کود ریزمغذی حاوی آهن
- کود ریزمغذی حاوی روی
- کود ریزمغذی حاوی منگنز
- کود ریزمغذی حاوی مس
- کود ریزمغذی حاوی بور
- کود ریزمغذی حاوی مولیبدن
- کود ریزمغذی حاوی کلر
مراحل رشد درخت نارنگی
رشد درخت نارنگی در مراحل مختلف نیاز به مراقبت‌های خاص و کوددهی متناسب با هر مرحله دارد. درخت نارنگی به چهار مرحله اصلی رشد تقسیم می‌شود: مرحله جوانه زنی، مرحله رشد رویشی، مرحله گل دهی و میوه دهی و مرحله باردهی. هر مرحله نیاز به کودهایی خاص برای بهینه سازی رشد و عملکرد درخت دارد. در اینجا مراحل رشد درخت نارنگی همراه با کودهای موردنیاز در هر مرحله آورده شده است:
مرحله جوانه زنی و رشد اولیه (سال اول):
در این مرحله درخت نارنگی هنوز در حال استقرار است و باید ریشه های قوی ایجاد کند تا در مراحل بعدی رشد، به راحتی بتواند تغذیه کند.
کودهای مورد نیاز:
- کود نیتروژنی: برای تقویت رشد ریشه ها و برگ ها به کوهایی با نسبت نیتروژن بالا نیاز است.
- کود فسفاته: فسفر برای رشد ریشه ها و استقرار بهتر درخت بسیار ضروری است.
- کود پتاسیم: پتاسیم در این مرحله برای تقویت سیستم ریشه و مقاومت در برابر تنش‌ها موردنیاز است.
مرحله رشد رویشی (سال دوم تا سوم):
در این مرحله، درختان نارنگی به رشد رویشی خود ادامه می‌دهند و تمرکز بیشتر بر روی رشد ساقه ها و برگ ها است.
کودهای مورد نیاز:
- کود نیتروژنی: همچنان نیاز به کود ازته برای تقویت رشد رویشی و تولید برگ ها است.
- کود پتاسیم: پتاسیم برای تقویت سیستم آبیاری و تقویت مقاومت به آفات و بیماری های مفید است.
- کود ریزمغذی: در این مرحله، نیاز به ریزمغذی ها مانند آهن و منگنز برای تقویت فتوسنتز و رشد برگ ها ضروری است.
مرحله گلدهی و میوه‌دهی (سال سوم به بعد):
در این مرحله درخت شروع به گل دهی می‌کند و توجه به تغذیه گل ها و میوه ها برای تولید محصولات با کیفیت ضروری است.
کودهای مورد نیاز:
- کود فسفاته: فسفر برای رشد گل ها و تشکیل میوه‌ها ضروری است. مصرف کود فسفر در این مرحله به تولید میوه‌های با کیفیت کمک بسزایی می‌کند.
- کود پتاسیم: پتاسیم برای افزایش کیفیت میوه و تقویت سیستم دفاعی گیاه استفاده می‌شود
- کود ریزمغذی: مانند روی و بور برای تثبیت نیتروژن، تقویت گل دهی و جلوگیری از مشکلات باردهی مفید هستند.
مرحله باردهی (سال چهارم به بعد):
در این مرحله، درخت شروع به باردهی و تولید میوه های اصلی می‌کند و تغذیه مناسب برای کیفیت بالای میوه ها و حفظ تولید اهمیت دارد.
کودهای مورد نیاز:
- کود پتاسیم: پتاسیم در این مرحله برای تثبیت کیفیت میوه ها، افزایش وزن میوه و مقاومت به تنش ها ضروری است.
- کود فسفاته: برای تولید میوه های با کیفیت و مقاوم و همچنین تقویت توسعه ریشه ها و کاهش استرس های محیطی لازم است.
- کود ریزمغذی: برای تثبیت نیتروژن، بهبود ترکیب میوه ها و جلوگیری از کمبود ریزمغذی ها در مراحل باردهی نیاز است.
مرحله برداشت محصول نهایی درخت نارنگی:
بهترین زمان برای برداشت نارنگی، اوایل پاییز است. در این فصل میوه ها به بلوغ کامل رسیده و کیفیت مطلوبی دارند.
روش برداشت:
- استفاده از کیسه های مخصوص برداشت یا سطل های پلاستیکی برای جلوگیری از آسیب به میوه ها.
- استفاده از دستکش با ناخن های کوتاه برای جلوگیری از آسیب به پوست میوه نارنگی.
ملاحظات:
- اجتناب از برداست در ساعات گرم روز برای جلوگیری از ایجاد عارضه لکه روغنی روی پوست میوه.
- اجتناب از مخلوط کردن میوه‌های افتاده با میوه‌های تازه چین، میوه‌های افتاده باید به صورت جداگانه جمع آوری و مصرف شوند.
- خنک سازی سریع میوه‌ها پس از برداشت برای جلوگیری از فساد و حفظ کیفیت.
آبیاری پس از برداشت: در پاییز یک یا دونوبت انجام می‌شود، اما بعد از آن به دلیل شروع فصل خواب درخت، آبیاری قطع و مجددا پس از اتمام خواب شروع می‌شود.
کلام پایانی
کاشت درخت نارنگی یک سرمایه گذاری خوب و سودآور است. با رعایت اصول درست کشاورزی، استفاده از کودهای مناسب و مراقبت‌های لازم، می‌توان به بهره‌وری بالا و کیفیت عالی میوه‌ها دست یافت. این درختان نه تنها به محیط زیست کمک بسزایی میکنند بلکه در دراز مدت به کشاورزان امکان کسب درآمد پایدار و مستمر می‌دهند. سرمایه گذاری در مرکبات با توجه به تقاضای بالای میوه‌های نارنگی، می‌تواند سود بسیار زیادی به همراه داشته باشد.
