کشت کیوی | 0 تا 100 زراعت کیوی
فهرست مطالب
مقدمه
کیوی یکی از میوه‌های خوشمزه و پرخاصیت است که در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. میوه کیوی بومی کشور چین است و پس از آن در کشورهای مختلفی مانند ایتالیا، نیوزیلند و ایران کشت می‌شود. این میوه دارای پوست نازک و قهوه‌ای رنگ و گوشت سبز یا زرد با دانه‌های سیاه کوچک بوده و طعمی ترش و شیرین دارد.
کیوی سرشار از ویتامین‌های K و C، فیبر، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که برای سلامتی بدن بسیار مفید هستند و در درمان بسیاری از بیماری‌ها مانند ضعف سیستم ایمنی، مشکلات گوارشی و افزایش سلامت قلب و عروق تاثیرگذار است. کشت کیوی به خصوص در ایران در چند سال اخیر رشد قابل توجهی داشته است و کشاورزان بیشتری به تولید این میوه روی آورده‌اند.
علاوه بر این، کشت کیوی نسبت به بسیاری از محصولات دیگر، نیازمند دقت و مراقبت ویژه‌ای است. برای موفقیت در این زمینه، انتخاب مکان مناسب، شرایط آب و هوایی، نوع خاک و مدیریت صحیح منابع آب و تغذیه گیاه اهمیت زیادی دارد. همچنین، کشاورزان باید از روش‌های مدرن کشاورزی و تکنیک‌های نوین برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها استفاده کنند تا محصول نهایی با کیفیت و بازده بالایی تولید شود.
در این مطلب، به صورت کامل به بررسی تمامی جوانب کشت کیوی از انتخاب محل کاشت و شرایط محیطی مناسب گرفته تا مراقبت‌های لازم در طول دوره رشد و فرآیندهای پس از برداشت خواهیم پرداخت. همچنین، مشکلات رایج در کشت کیوی و راه‌حل‌های آن نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا کشاورزان بتوانند با آگاهی کامل به کشت این محصول پرداخته و از مزایای آن بهره‌مند شوند. این اطلاعات به کشاورزان و تولیدکنندگان این امکان را میدهد تا با برنامه‌ریزی دقیق و علمی، بهترین نتیجه را از کشت کیوی به‌دست آورند و مسیر موفقیت را در این حوزه طی کنند.
ویژگی‌های فیزیکی درخت کیوی
درخت کیوی (نام علمی Actinidia deliciosa) یک گیاه چوبی و بالا رونده است که به خانواده‌ی Actinidiaceae تعلق دارد. این گیاه بومی مناطق شرقی چین است و به دلیل خواص ویژه و طعم منحصر به‌فرد خود، در بسیاری از کشورها کشت می‌شود. درخت کیوی گیاهی با ویژگی‌های فیزیکی و گیاه‌شناسی خاص است و شناخت دقیق ساختار گیاه مانند ویژگی‌های ریشه‌ای، گل‌ها، میوه و نیازهای محیطی به کشاورزان کمک میکند تا بتوانند گیاهی سالم و با کیفیت تولید کنند.
با رعایت اصول صحیح پرورش و مراقبت‌های لازم، می‌توان از این گیاه پربار و سودآور بهره‌برداری کرد و محصولاتی با کیفیت بالا به دست آورد. در ادامه به بررسی ویژگی‌های فیزیکی درخت کیوی و بخش‌های مختلف آن می‌پردازیم.
ارتفاع درخت
درخت کیوی گیاهی سریع‌الرشد و همیشه سبز است که می‌تواند به صورت درختچه‌ای با شاخه‌های بلند و پیچ‌خورده یا به عنوان یک درخت چوبی با ارتفاع ۵ تا ۱۰ متر رشد کند. این گیاه نیاز به حمایت برای رشد عمودی و بالا رفتن از سطوح دارد. به طوری که، معمولا از داربست‌ها یا توری‌های مخصوص برای نگهداری و هدایت شاخه‌ها استفاده می‌شود.
ریشه‌ها و سیستم ریشه‌ای
سیستم ریشه‌ای درخت کیوی گسترده، ضخیم، گوشتی و سطحی است و به گیاه امکان میدهد تا از منابع آبی و مواد مغذی موجود در عمق خاک بهره‌برداری کند. ریشه‌ها به طور معمول، در لایه‌های سطحی خاک پراکنده می‌شوند. این نوع سیستم ریشه‌ای به خصوص در خاک‌های نرم و سبک که توانایی نگهداری آب را دارند، بهترین عملکرد را دارد. با این حال، گیاه کیوی در برابر خاک‌های سنگین و خشک حساس است و برای رشد به خاک‌هایی با قدرت نفوذپذیری بالا و غنی از مواد مغذی نیاز دارد.
ساقه‌ها
ساقه‌های درخت کیوی به صورت کلی ضخیم و چوبی هستند و در طول زمان می‌توانند رشد زیادی داشته باشند. این ساقه‌ها با پوستی قهوه‌ای یا خاکستری رنگ پوشیده شده و به صورت پیچ‌خورده به دور داربست‌ها می‌چرخند. ساقه‌ها می‌توانند به صورت طبیعی پوشیده از کرک‌های نازکی باشند که به محافظت از گیاه در برابر شرایط محیطی کمک میکند.
برگ‌ها
برگ‌های درخت کیوی بزرگ و قلبی شکل هستند و معمولا طولی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر دارند. این برگ‌ها با لبه‌هایی دندانه‌دار و سطحی پوشیده از کرک‌های نازک هستند که به گیاه کمک میکند تا رطوبت را حفظ کند و بر تبخیر و تعرق آن تاثیر می‌گذارد. رنگ برگ‌ها سبز تیره بوده و در برخی شرایط نادر ممکن است رنگ‌هایی از قبیل سبز مایل به زرد را نیز به خود بگیرند. برگ‌ها نقش مهمی در فرآیند فتوسنتز دارند و رشد و سلامت گیاه را تسهیل می‌کنند.
گل‌ها و گرده‌افشانی
درخت کیوی گیاهی دو پایه است، به این معنی که گل‌های نر و ماده در درختان جداگانه‌ای رشد می‌کنند. گل‌های کیوی نسبتا کوچک و سفید یا کرم رنگ هستند و در دسته‌های متعدد روی شاخه‌ها قرار می‌گیرند. گل‌ها دارای پنج گلبرگ و پنج کاسبرگ بوده و مرکز آنها شامل پرچم‌های نر و مادگی می‌باشد. برای تولید میوه، درختان نر و ماده باید در کنار یکدیگر کاشته شوند تا فرآیند گرده‌افشانی به درستی انجام شود.
فرآیند گرده‌افشانی در کیوی عمدتا توسط حشرات و به خصوص زنبورها، انجام می‌شود. بنابراین، وجود حشرات گرده‌افشان در مزرعه کیوی اهمیت زیادی دارد تا میزان باردهی گیاه افزایش یابد.
میوه کیوی
میوه کیوی کوچک، بیضی‌شکل و دارای پوستی قهوه‌ای و پوشیده از کرک‌های ریز است. وقتی پوست میوه برداشته شود، داخل آن گوشتی سبز رنگ با بافتی نرم و آبدار و دانه‌های سیاه کوچک قرار دارد که طعمی ترش و شیرین دارد. میوه کیوی معمولا بین ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر طول و ۳ تا ۵ سانتی‌متر قطر دارد.
ویژگی‌های مقاومتی
درخت کیوی نسبت به سرما تا حدودی مقاوم است و می‌تواند دماهای پایین تا حدود ۵ درجه سانتی‌گراد را تحمل کند. اما در دماهای پایین‌تر از این مقدار، احتمال یخ‌زدگی و آسیب به گیاه وجود دارد. برای همین، در مناطق سردسیر نیاز به مراقبت ویژه و پوشش‌های محافظتی برای جلوگیری از آسیب سرما الزامی است.
انواع کیوی
کیوی یکی از میوه‌های محبوب و پرطرفدار است که انواع مختلفی از آن در سراسر جهان کشت می‌شود. هر یک از این انواع، دارای ویژگی‌های خاص خود از نظر طعم، اندازه، شکل، رنگ و شرایط رشد هستند. شناخت انواع کیوی برای کشاورزان و تولیدکنندگان به منظور انتخاب بهترین گونه متناسب با شرایط اقلیمی و نیازهای بازار اهمیت بالایی دارد. در ادامه، به بررسی انواع اصلی کیوی و خصوصیات متمایز هر یک می‌پردازیم.
کیوی سبز (Green Kiwi)
کیوی سبز از معروف‌ترین و پرمصرف‌ترین گونه‌های کیوی در جهان است و به صورت تجاری در بسیاری از کشورها از جمله ایران کشت می‌شود. این گونه نسبت به سرما مقاومت خوبی دارد و می‌تواند در دماهای پایین‌تر از صفر نیز زنده بماند. نیاز به خاک‌های غنی و زهکشی مناسب دارد و در مناطقی با رطوبت معتدل بهترین عملکرد را نشان میدهد.
کیوی سبز دارای پوستی به رنگ قهوه‌ای با کرک‌های ریز و زبر و گوشتی به رنگ سبز روشن بوده و طعمی ملس و خوشمزه دارد. اندازه این کیوی متوسط تا بزرگ، با طول حدود ۵ تا ۸ سانتی‌متر می‌باشد.
کیوی طلایی (Golden Kiwi)
کیوی طلایی نسبت به کیوی سبز به سرما مقاوم‌تر است و به محیط‌هایی با آب و هوای معتدل نیاز دارد. دوره رشد و رسیدن میوه در این گونه کوتاه‌تر است و زودتر از کیوی سبز قابل برداشت می‌باشد. این کیوی دارای پوستی نازک به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد بوده و نسبت به کیوی سبز کرک کمتری دارد. گوشت این کیوی به رنگ زرد طلایی بوده و طعمی شیرین‌تر و کمتر اسیدی نسبت به کیوی سبز دارد و اندازه آن نیز کوچکتر است.
کیوی قرمز (Red Kiwi)
کیوی قرمز با طعم شیرین و ملایم خود، به محیط‌هایی با دمای متعادل و رطوبت مناسب نیاز دارد و نسبت به دیگر انواع کیوی حساس‌تر است. گوشت این کیوی به رنگ قرمز بوده و پوست آن بسیار نازک است و نسبت به دیگر گونه‌های کیوی، اندازه کوچک‌تری دارد. تفاوت بارز کیوی قرمز با کیوی سبز و طلایی، کالری بسیار پایین آن است. رنگ قرمز این کیوی به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند آنتوسیانین است که در واقع همان رنگدانه‌های طبیعی موجود در میوه هستند.
مینی کیوی یا کیوی بری (Mini Kiwi یا Kiwi Berry)
این گونه از کیوی به سرمای شدید مقاوم بوده و به همین دلیل به مراقبت کمتری نیاز دارد. اندازه این کیوی، بسیار کوچکتر از کیوی معمولی است و به همین علت به نام مینی کیوی شناخته می‌شود. گوشت این کیوی سبز روشن و پوست آن کاملا صاف، بدون کرک و به رنگ سبز بوده و قابل خوردن است و به همین دلیل فرآیند برداشت و مصرف آن بسیار آسان می‌باشد. طعم کیوی بری، شیرین با اسیدیته ملایم و بافت نرم و آبدار است.
مناطق مناسب کشت کیوی در ایران
ایران به دلیل تنوع اقلیمی و شرایط آب و هوایی متنوع، یکی از کشورهایی است که پتانسیل بالایی برای کشت کیوی دارد. این میوه عمدتا در مناطق شمالی کشور، به خصوص استان‌های گیلان، مازندران و گلستان کشت می‌شود. با این حال، برخی مناطق دیگر نیز در سال‌های اخیر به کشت کیوی روی آورده‌اند.
برای موفقیت در کشت کیوی، عواملی مانند دما، رطوبت، نوع خاک و زمان‌بندی کاشت و برداشت اهمیت بسیاری دارند. در واقع توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه و استفاده از گونه‌های مقاوم به شرایط محیطی می‌تواند موفقیت کشاورزان را در کشت کیوی تضمین کند. در ادامه، مناطق مختلف مناسب برای کشت کیوی در ایران و ویژگی‌های آنها را بررسی میکنیم.
استان گیلان
گیلان یکی از اصلی‌ترین مناطق کشت کیوی در ایران محسوب می‌شود. این استان دارای آب و هوای معتدل، رطوبت بالا و بارندگی مناسب بوده که برای رشد درخت کیوی ایده‌آل است. همچنین خاک‌های گیلان غنی از مواد آلی هستند و به دلیل نفوذپذیری خوب و وجود رطوبت کافی، محیط مناسبی برای کشت کیوی فراهم می‌کنند. شهرستان‌های رودسر، لاهیجان و بندر انزلی از جمله مناطق اصلی کشت کیوی در استان گیلان هستند.
بهترین زمان کاشت نهال‌های کیوی در گیلان، اواخر پاییز تا اوایل زمستان است. در این بازه، گیاه فرصت دارد تا با محیط تطبیق یابد. زمان برداشت محصول در این استان معمولا از اواسط آبان تا اواخر آذر ماه است.
استان مازندران
استان مازندران به دلیل دارا بودن آب و هوای معتدل و مرطوب، یکی از بهترین مناطق برای کشت کیوی است. دمای مناسب و بارندگی کافی در این منطقه شرایط ایده‌آلی را برای پرورش کیوی فراهم کرده است. مناطق ساحلی و جلگه‌ای مازندران به دلیل دمای مناسب و فاصله از سرمای شدید، مکان ایده‌آلی برای کشت کیوی هستند.
علاوه بر این، خاک‌های این استان عمدتا شنی-رسی و زهکشی خوبی داشته و برای رشد ریشه‌های کیوی بسیار مناسب هستند. شهرستان‌های تنکابن، رامسر، نور و نوشهر از مناطق اصلی کشت کیوی در مازندران هستند.
بهترین زمان کاشت نهال کیوی در مازندران، اواخر پاییز و اوایل زمستان و زمان برداشت محصول کیوی از اواخر مهر تا اواسط آبان ماه است.
استان گلستان
استان گلستان با آب و هوای معتدل و رطوبت مناسب، یکی از مناطق در حال توسعه برای کشت کیوی می‌باشد. بارندگی این منطقه کمتر از گیلان و مازندران است، اما همچنان برای کشت کیوی کافی است. این منطقه نسبت به دیگر استان‌های شمالی، دوره‌های سرما و گرمای مشخص‌تری دارد.
همچنین خاک گلستان به خصوص در مناطق جلگه‌ای، حاصلخیز بوده و از نظر زهکشی و مواد آلی برای کشت کیوی مناسب می‌باشد. شهرستان گرگان و اطراف گنبد کاووس از مناطق مهم کشت کیوی در استان گلستان هستند.
بهترین زمان کاشت کیوی در استان گلستان، اوایل زمستان و بهترین زمان برداشت کیوی، اوایل آبان ماه است.
استان اردبیل (حاشیه دریای خزر)
بخش‌هایی از استان اردبیل که در مجاورت دریای خزر قرار دارند، به دلیل آب و هوای معتدل، رطوبت مناسب و خاک‌های سبک و زهکشی شده، منطقه مناسبی برای کشت کیوی محسوب می‌شوند. اما مناطق سردسیر این استان برای کشت کیوی مناسب نیستند. شهرستان‌های مرزی نزدیک به دریای خزر مانند آستارا از بهترین مناطق کشت کیوی در استان اردبیل هستند.
زمان کاشت کیوی در این مناطق از اواخر زمستان تا اوایل بهار و زمان برداشت کیوی، اوایل آذر ماه می‌باشد.
استان فارس
استان فارس یکی از مناطقی است که اخیرا کشت کیوی در آن مورد آزمایش قرار گرفته است. مناطقی با دمای معتدل و آب کافی برای آبیاری مانند سپیدان و مناطقی با ارتفاعات مناسب، امکان کشت کیوی را در این استان فراهم کرده‌اند. خاک این منطقه معمولا شنی-رسی است، اما نیاز به تقویت مواد آلی دارد.
زمان کاشت کیوی در این استان در اوایل زمستان و زمان برداشت برداشت محصول کیوی در اواخر پاییز است.
شرایط مناسب برای کشت کیوی
کشت کیوی یکی از فعالیت‌های کشاورزی سودآور است که برای موفقیت نیازمند رعایت مجموعه‌ای از شرایط اقلیمی و محیطی است. کیوی گیاهی نسبتا حساس به تغییرات محیطی است و برای دستیابی به عملکرد بهینه، باید نیازهای آن در تمامی مراحل رشد و تولید تامین شود.
اگر شرایط مناسب برای کشت کیوی فراهم نشود، رشد گیاه با اختلال مواجه شده و در نتیجه میزان کیفیت و عملکرد محصول نهایی کاهش می‌یابد. بنابراین شناخت شرایط محیطی مناسب برای کشت کیوی و فراهم نمودن آن، برای داشتن محصولی بهتر ضروری است. در این بخش، شرایط مناسب برای کشت کیوی را با جزئیات کامل مورد بررسی قرار می‌دهیم.
شرایط آب و هوایی
کیوی گیاهی نیمه‌گرمسیری بوده و به دماهای معتدل برای رشد نیاز دارد. همچنین این گیاه نسبت به مرکبات، مقاومت بیشتری نسبت به سرما دارد و تا دمای منفی ۱۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل میکند.
دمای مناسب
جوانه‌زنی بذر کیوی در دمای بالای ۸ درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود. این گیاه می‌تواند دمای ۴۰ درجه سانتی‌گراد در تابستان را تحمل کند. اما به یک دوره سرما در حدود ۶۰۰ تا ۹۰۰ ساعت به دمای کمتر از ۷ درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. در مناطقی که زمستان‌های با دمای کمتر از منفی ۱۲ درجه سانتی‌گراد دارند، رشد کیوی غیر ممکن است.
رطوبت کافی
کیوی به رطوبت نسبی بالا در حدود ۷۵ درصد نیاز دارد. به همین دلیل مناطق مرطوب و معتدل مانند سواحل دریای خزر برای کشت کیوی بسیار مناسب هستند. خشکی هوا می‌تواند باعث سوختگی برگ‌ها و کاهش عملکرد شود.
نور خورشید
کیوی برای رشد بهینه به نور کافی نیاز دارد. میزان نور مستقیم خورشید برای رشد بهینه کیوی در فصل تابستان حداقل ۸ ساعت در طول روز و در فصل زمستان ۵ ساعت در طول روز می‌باشد.
جنس خاک
خاک‌های سبک مانند خاک شنی هوموس‌دار با زهکشی مناسب برای کشت کیوی ایده‌آل هستند. خاک‌های سنگین و بدون زهکشی باعث پوسیدگی ریشه می‌شوند.
pH خاک
کیوی به خاک‌های با pH بین ۵.۵ تا ۶.۵ (خنثی تا کمی اسیدی) نیاز دارد. خاک‌های قلیایی برای رشد کیوی مناسب نیستند و ممکن است باعث کمبود عناصر غذایی مانند آهن شوند.
حاصلخیزی و عمق خاک
خاک باید سرشار از مواد آلی و عناصر غذایی ضروری مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم باشد تا در مراحل مختلف رشد در اختیار گیاه قرار گیرد.
ریشه‌های کیوی تراکم بالایی داشته و برای دستبابی به مواد مغذی و آب به عمق خاک نفوذ می‌کنند. به همین دلیل خاک‌های مناسب برای کشت کیوی باید عمیق با حداقل ۲ متر عمق باشند.
اصلاح خاک
اگر خاک منطقه سبک نیست، افزودن مواد آلی مانند کود حیوانی پوسیده، کمپوست، یا تورب می‌تواند به بهبود ساختار خاک کمک کند.
برای اصلاح pH خاک، استفاده از گوگرد برای کاهش قلیائیت یا آهک برای کاهش اسیدیته توصیه می‌شود.
آب و آبیاری
کیوی گیاهی پرمصرف از نظر آب است و به رطوبت خاک در طول دوره رشد نیاز دارد. به طور متوسط، هر درخت کیوی به ۸۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ متر مکعب آب در سال نیاز دارد. خشکی و کمبود آب به خصوص در زمان گل‌دهی و تشکیل میوه می‌تواند باعث کاهش شدید عملکرد محصول شود.
محیط کشت و تکیه‌گاه‌ها
کیوی گیاهی بالارونده است و به تکیه‌گاه نیاز دارد. استفاده از داربست‌های سیمی و پایه‌های فلزی یا چوبی برای حمایت از شاخه‌های گیاه و رشد مناسب آنها ضروری است.
کنترل آفات و بیماری‌ها
کنه قرمز، شته‌ها و کرم‌های ساقه‌خوار از جمله آفات رایج کیوی هستند. استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیک یا سموم کشاورزی مناسب برای مقابله با این آفات ضروری است.
پوسیدگی ریشه و طوقه، بیماری لکه برگی و سفیدک پودری از مشکلات رایج در باغ‌های کیوی هستند. زهکشی مناسب خاک و هرس منظم گیاه نقش مهمی در جلوگیری از این بیماری‌ها دارند.
روش‌های کشت کیوی و مراحل آن
درخت کیوی را می‌توان به روش‌های مختلفی تکثیر کرد. هر روش با توجه به نیاز، شرایط اقلیمی و هدف کشاورز انتخاب می‌شود و تاثیر مستقیمی بر روی کیفیت و عملکرد محصول نهایی دارد. انتخاب روش مناسب، همراه با رعایت دقیق مراحل و مدیریت شرایط محیطی، می‌تواند منجر به تولید گیاهانی سالم و پربازده شود.
روش‌های اصلی تکثیر کیوی شامل کشت از طریق بذر، قلمه‌زدن و پیوند هستند. هر یک از این روش‌ها مزایا، معایب و مراحل خاص خود را دارند که باید به درستی رعایت شوند. در ادامه به تفصیل به توضیح روش‌های مختلف کشت کیوی می‌پردازیم.
کشت کیوی از طریق بذر
کشت کیوی از طریق بذر معمولا برای تولید پایه‌های مقاوم انجام می‌شود، زیرا گیاه حاصل از بذر ممکن است ویژگی‌های والدین را به طور کامل به ارث نبرد و زمان بیشتری برای تولید میوه نیاز دارد.
بذرها از میوه‌های رسیده کیوی استخراج می‌شوند. پس از جدا کردن بذر از گوشت میوه، آنها را شسته و خشک می‌کنند. سپس بذرها را در یک دستمال مرطوب قرار داده و در نایلون فریزر می‌پیچند. در ادامه بذرها را در مکانی گرم قرار میدهند تا شروع به جوانه زدن کنند.
بذرهای در حال جوانه‌زنی را در گلدانی با خاک مناسب کاشته و در مقابل نور قرار میدهند. پس از جوانه‌زنی و رشد کافی گیاه و ظهور چند برگ واقعی، نهال را به زمین زراعی اصلی منتقل می‌کنند. به این صورت که در زمین چاله‌هایی با عمق مناسب ایجاد کرده و نهال را در آن قرار میدهند و اطراف آن را با گل سست پر می‌کنند.
کشت کیوی از طریق قلمه‌زدن
قلمه‌زدن یکی از روش‌های رایج و مطمئن برای تکثیر کیوی است که نتایج یکنواخت‌تری نسبت به بذر فراهم میکند. در این روش، گیاهان جدید دقیقا همان خصوصیات والد خود را دارند.
قلمه‌ها از شاخه‌های یک ساله سالم، ضخیم و قوی گرفته می‌شوند. بهترین زمان برای گرفتن قلمه، اواخر زمستان یا اوایل بهار است که گیاه در خواب زمستانی قرار دارد. قلمه‌ها باید حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر طول داشته باشند و هر کدام حداقل دارای ۳ تا ۵ جوانه باشند.
پس از جدا کردن قلمه‌های مناسب، انتهای آنها را به هورمون ریشه‌زایی آغشته می‌کنند تا سرعت و احتمال ریشه‌زایی افزایش یابد. قبل از کاشت، قلمه‌ها را به مدت ۲۴ ساعت در آب ولرم قرار میدهند. سپس قلمه‌ها را تا عمق ۵ الی ۷ سانتی‌متر و با فاصله ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر از یکدیگر در خاک قرار میدهند. در نهایت پس از تشکیل ریشه‌ها، قلمه‌ها را به زمین اصلی منتقل می‌کنند.
کشت کیوی از طریق پیوند
پیوند یکی دیگر از روش‌های رایج تکثیر کیوی است که معمولا برای انتقال ویژگی‌های مطلوب یک گونه به گونه دیگر یا افزایش مقاومت پایه‌ها انجام شده و معمولا از نهال‌های حاصل از بذر به عنوان پایه استفاده می‌شود.
برای این کار، شاخه‌ای سالم و محک را به عنوان پایه انتخاب کرده و برشی به شکل T بر روی پوست پایه ایجاد می‌کنند و پیوندک را در زیر پوست قرار میدهند. سپس محل پیوند را با نوار مخصوص پیوند محکم می‌کنند تا از خشک شدن جلوگیری شود. در نهایت پس از حدود ۲ تا ۴ هفته، اگر پیوند موفق باشد، پیوندک شروع به رشد میکند.
کودهای مناسب برای کشت کیوی
کشت کیوی به عنوان یک محصول کشاورزی ارزشمند، نیازمند تغذیه‌ای مناسب و دقیق است. کوددهی صحیح و علمی یکی از عوامل مهم در افزایش عملکرد و کیفیت محصول کیوی محسوب می‌شود. این گیاه برای رشد مطلوب و تولید میوه باکیفیت، به تامین متوازن عناصر غذایی اصلی و ریزمغذی‌ها نیاز دارد.
از آنجا که درخت کیوی دارای سیستم ریشه‌ای حساس و عمیق است، کمبود یا عدم توازن در تغذیه می‌تواند به کاهش رشد، کاهش کیفیت میوه و حتی آسیب به گیاه منجر شود. کودهای مناسب برای کشت کیوی باید به گونه‌ای انتخاب شوند که نیازهای گیاه را در مراحل مختلف رشد برآورده کنند.
در ادامه به معرفی کودهای مناسب برای کشت کیوی، زمان‌بندی صحیح کوددهی و شیوه‌های اصولی مصرف کود پرداخته می‌شود. این عوامل به کشاورزان کمک میکند تا علاوه بر افزایش عملکرد و کیفیت محصول، به حفظ سلامت خاک و پایداری منابع طبیعی نیز توجه کنند.
کود آلی برای کشت کیوی
کودهای آلی از منابع طبیعی تهیه شده و یکی از بهترین گزینه‌ها برای تقویت خاک و تامین نیازهای غذایی درختان کیوی هستند. این کودها علاوه بر بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی خاک، نقش مهمی در افزایش عملکرد و کیفیت میوه ایفا می‌کنند. استفاده از کود آلی در کشت کیوی به دلیل نیاز این گیاه به خاکی غنی، با زهکشی مناسب و حفظ رطوبت کافی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
استفاده اصولی و متعادل از این کودها، ضمن افزایش عملکرد و کیفیت محصول، پایداری خاک و سیستم کشاورزی را تضمین میکند. توجه به نوع، مقدار و زمان مصرف کود آلی، از عوامل مهم در پرورش درختان کیوی و دستیابی به حداکثر بازدهی است.
علائم کمبود مواد آلی در کشت کیوی
- کاهش حاصلخیزی خاک
- کاهش ظرفیت نگهداری آب
- فشردگی و فرسایش خاک
- کاهش فعالیت میکروارگانیسم‌ها
- کاهش رشد رویشی اندازه برگ‌ها
- خشکیدگی نوک برگ‌ها
- ضعف ریشه‌ها و خشک شدن آنها
دلایل اهمیت کود آلی در کشت کیوی
- افزایش حاصلخیزی خاک
- افزایش ظرفیت نگهداری آب
- بهبود ساختار خاک و تهویه بهتر آن
- تامین عناصر غذایی ضروری مانند نیتروژن و پتاسیم و فسفر
- جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد نمک در خاک
- پایداری و سلامت محیط‌زیست و حفظ تعادل اکوسیستم
مقدار مصرف کود آلی در کشت کیوی
مقدار پیشنهادی برای مصرف کودهای آلی در کشت کیوی حدود ۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار و با توجه به شرایط خاک و نیاز گیاه می‌باشد.
زمان مصرف کود آلی در کشت کیوی
برای آماده‌سازی خاک، کود آلی مانند کمپوست یا کود حیوانی پوسیده، قبل از کاشت گیاه به خام افزوده می‌شود. این کار به تامین مواد مغذی پایه کمک میکند.
در طول رشد گیاه و در مراحل حساس مانند آغاز رشد رویشی، گل‌دهی و تشکیل میوه، کودهای آلی قابل تجزیه سریع مانند ورمی کمپوست به صورت چالکود یا پخش سطحی به خاک اضافه می‌شود.
پس از برداشت محصول برای جبران عناصر از دست رفته خاک، افزودن کودهای آلی توصیه می‌شود.
انواع کودهای آلی مناسب برای کشت کیوی
- کود حیوانی پوسیده حاصل از فضولات دام و طیور
- کمپوست حاصل از فرآوری بقایای گیاهی و مواد آلی
- کود سبز حاصل از کشت گیاهان مختلف
- ورمی‌کمپوست حاصل از فرآوری مواد آلی توسط کرم‌های خاکی
کود نیتروژن برای کشت کیوی
نیتروژن یکی از عناصر غذایی ماکرو و حیاتی برای رشد و باردهی درختان کیوی است. این عنصر نقش مهمی در فرایندهای متابولیکی، تولید پروتئین‌ها و رشد اندام‌های گیاهی ایفا میکند. در کشت کیوی، استفاده صحیح و متعادل از کود نیتروژن می‌تواند تاثیر چشمگیری بر رشد و کیفیت محصول داشته باشد.
اما مصرف آن باید با دقت و بر اساس نیاز گیاه انجام شود. با رعایت اصول مصرف نیتروژن و توجه به شرایط اقلیمی منطقه، می‌توان محصولی پربار و با کیفیت تولید کرد. در ادامه به دلایل اهمیت کود نیتروژن، نحوه مصرف و علائم کمبود آن در کشت کیوی می‌پردازیم.
علائم کمبود نیتروژن در کشت کیوی
- کاهش رشد رویشی و کوتاه ماندن شاخه‌ها
- زرد شدن برگ‌های پیر و قدیمی
- کاهش میزان فتوسنتز و فرایندهای متابولیکی
- کاهش تعداد و اندازه میوه‌ها
- کاهش مقاومت گیاه به تنش‌های محیطی
دلایل اهمیت کود نیتروژن در کشت کیوی
- کمک به ساخت کلروفیل و انجام عمل فتوسنتز
- تولید انرژی و رشد سریع شاخه‌ها و برگ‌ها
- بهبود اندازه، طعم و ماندگاری میوه‌های کیوی
- تقویت گل‌دهی و باردهی و تامین انرژی گیاه در این مراحل
- توسعه سیستم ریشه‌ای
- افزایش توانایی جذب سایر عناصر غذایی
انواع کودهای نیتروژنی مناسب برای کشت کیوی
- اوره حاوی ۴۶ درصد نیتروژن
- نیترات آمونیوم حاوی ۳۳ درصد نیتروژن
- سولفات آمونیوم حاوی ۲۱ درصد نیتروژن
مقدار مصرف کود نیتروژن در کشت کیوی
مقدار نیتروژن مورد نیاز با توجه به سن گیاه، شرایط خاک و عملکرد مورد انتظار متغیر است. اما به طور معمول برای درختان بالغ کیوی، حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار استفاده می‌شود.
بهترین زمان مصرف کود نیتروژن در کشت کیوی
بهترین زمان مصرف کود نیتروژن در کشت کیوی، در مرحله رشد رویشی و به منظور افزایش رشد و تعداد شاخه و برگ گیاه و افزایش سرعت جوانه‌زنی محسوب می‌شود.
بهترین کود نیتروژن برای کشت کیوی
شما به عنوان کشاورز همیشه انواع کودهای شیمیایی را پیش روی خود دارید و همواره کودهای متنوعی توسط افراد مختلف به شما پیشنهاد میگردد. اما باید بدانید که بهترین کود برای زمین شما بستگی به خاک شما دارد. به همین جهت پیشنهاد میگردد پیش از انتخاب کود حتما آزمایش خاک انجام دهید تا از کاستی های خاک خود مطلع باشید.
در صورتی که مشخص شد خاک شما دارای شرایط استاندارد و پایداری است، جهت تامین نیازهای گیاه ما به شما پیشنهاد میکنیم که از کود 20-20-20 (سه 20) استفاده کنید. این کود دارای درصدهای مساوی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم به همراه ریز مغذی های مورد نیاز گیاه است که باعث رشد بهتر و کیفیت بالاتر در محصول نهایی کیوی شما خواهد شد.
اما در صورتی که پس از آزمایش خاک مشخص شد خاک شما از لحاظ نیتروژن فقیر است، به شما پیشنهاد میکنیم که از کود 5-5-40 استفاده کنید. این کود منبع غنی از نیتروژن به همراه درصدهای مناسبی از فسفر و پتاسیم است که علاوه بر رفع فقر نیتروژن خاک شما، به رشد هرچه بهتر و تامین نیازهای جانبی گیاه نیز کمک میکند. پیشنهاد میکنیم که از محصولات زیر استفاده نمایید.
کود فسفر برای کشت کیوی
فسفر از دیگر عناصر اصلی و ضروری برای رشد و توسعه درخت کیوی محسوب می‌شود. این عنصر نقش ضروری در تشکیل ریشه‌های قوی، بهبود گل‌دهی و افزایش کیفیت و اندازه میوه‌ها دارد که با تامین آن از طریق کودهای مناسب می‌توان عملکرد و کیفیت محصول را بهبود بخشید.
انتخاب نوع کود، زمان مناسب مصرف و مدیریت صحیح، از عوامل مهم در بهره‌وری بیشتر و کاهش مشکلات تغذیه‌ای درخت کیوی است. در ادامه مطلب، به بررسی نقش فسفر، انواع کودهای فسفر، زمان و نحوه مصرف آن در کشت کیوی می‌پردازیم.
علائم کمبود فسفر در کشت کیوی
- کاهش سرعت رشد و اندازه کوچک برگ‌ها و شاخه‌ها
- تغییر رنگ برگ‌های پیر به رنگ سبز تیره یا بنفش
- رشد کم و ناقص سیستم ریشه‌ای
- کاهش تعداد گل‌ها و میوه‌ها
دلایل اهمیت کود فسفر در کشت کیوی
- تشکیل ریشه‌های قوی و گسترده
- افزایش توانایی درخت کیوی در جذب آب و مواد مغذی
- تولید انرژی (ATP) و بهبود فرایندهای متابولیکی
- افزایش میزان گل‌دهی و تشکیل میوه
- افزایش اندازه، وزن و قندهای محلول در میوه کیوی
- رشد متوازن شاخه‌ها و برگ‌ها
انواع کودهای فسفر مناسب برای کشت کیوی
- سوپرفسفات ساده حاوی ۱۶ تا ۲۰ درصد فسفر
- سوپرفسفات تریپل حاوی ۴۶ درصد فسفر
- فسفات دی‌آمونیم حاوی ۱۸ درصد نیتروژن و ۴۶ درصد فسفر
- فسفات مونو آمونیوم حاوی ۱۱ درصد نیتروژن و ۵۲ درصد فسفر
مقدار مصرف کود فسفر در کشت کیوی
مقدار فسفر مورد نیاز با توجه به نتایج آزمایش خاک و سن درخت متغیر است. اما درختان جوان به حدود ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم فسفر خالص در هر هکتار نیاز دارند.
بهترین زمان مصرف کود فسفر در کشت کیوی
بهترین زمان مصرف کود فسفر در کشت کیوی، در اوایل فصل رشد و به منظور تقویت سیستم ریشه‌ای و رشد شاخ و برگ می‌باشد.
بهترین کود فسفر برای کیوی چیست؟
از جمله سوالاتی که همواره ذهن کشاورزان را مشغول کرده، انتخاب بهترین کود کشاورزی برای استفاده در مزارغ و باغات است. باید در نظر داشته باشید که نیازهای هر محصول با سایرین متفاوت است و باید در انتخاب کود و همچنین زمان کوددهی دقت بفرمایید.
در زمینه تامین نیازهای فسفری زمین کشاورزی خود ما به شما پیشنهاد میکنیم که از کود 10-50-10 استفاده کنید. این کود به عنوان منبع غنی از فسفر شناخته می‌شود که دارای درصدهای مناسبی از پتاسیم و نیتروژن نیز می‌باشد و استفاده از آن نه تنها به فقر فسفر در خاک شما پایان میدهد بلکه سایرنیازهای کودی گیاه شما را نیز برطرف می‌نماید. جهت کسب اطلاعات بیشتر بر روی تصویر زیر کلیک نمایید.
کود پتاسیم برای کشت کیوی
پتاسیم یکی دیگر از عناصر غذایی ضروری برای رشد و باردهی درختان کیوی است. این عنصر در بسیاری از فرآیندهای حیاتی گیاه از جمله تنظیم آب در سلول‌ها، فتوسنتز، تولید قند و بهبود کیفیت و ماندگاری میوه‌ها نقش دارد. با مدیریت صحیح مصرف کود پتاسیمی، انتخاب نوع مناسب و رعایت زمان‌بندی مصرف، می‌توان به عملکرد بالا و محصولی با کیفیت دست یافت. در ادامه مطلب، به بررسی اهمیت پتاسیم، انواع کودهای پتاسیمی، نحوه مصرف و تاثیر آن بر کشت کیوی می‌پردازیم.
علائم کمبود پتاسیم در کشت کیوی
- سوختگی و زرد شدن حاشیه برگ‌ها
- کاهش رشد گیاه و کوتاه ماندن شاخه‌ها
- کاهش کیفیت و اندازه میوه
- ریزش زودرس میوه‌ها
دلایل اهمیت کود پتاسیم در کشت کیوی
- تنظیم باز و بسته شدن روزنه‌ها و کاهش تبخیر آب از برگ‌ها
- افزایش مقاومت درخت در برابر خشکی
- افزایش تولید قندها، رنگ، طعم و ماندگاری میوه‌های کیوی
- تقویت استحکام دیواره سلولی و کاهش احتمال آسیب مکانیکی
- بهبود مقاومت نسبت به تنش‌های محیطی
- تشکیل گل و تولید میوه‌های با کیفیت
انواع کودهای پتاسیمی مناسب برای کشت کیوی
- سولفات پتاسیم حاوی ۵۰ درصد پتاسیم و ۱۷ درصد گوگرد
- کلرید پتاسیم حاوی ۶۰ درصد پتاسیم
- نیترات پتاسیم حاوی ۴۴ درصد پتاسیم و ۱۳ درصد نیتروژن
- پتاسیم مونو فسفات حاوی پتاسیم و فسفر
بهترین زمان مصرف کود پتاسیم در کشت کیوی
بهترین زمان مصرف کود پتاسیم در کشت کیوی در مرحله گل‌دهی و تشکیل میوه و به منظور افزایش طعم و کیفیت میوه‌های تولید شده و افزایش ماندگاری آن است.
مقدار مصرف کود پتاسیم در کشت کیوی
مقدار پتاسیم مورد نیاز در کشت کیوی، با توجه به شرایط خاک و مرحله رشد متفاوت است. اما به طور کلی، درختان بالغ بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم پتاسیم خالص در هر هکتار مصرف می‌کنند.
بهترین کود پتاسیم برای کیوی
همانطور که گفته شد، گیاه شبدر برای رشد خود نیاز جدی به عنصر پتاسیم دارد بنابراین انتخاب کود درست برای تامین نیازهای شبدر به عنصر پتاسیم از اهمیت بالایی برخوردار است. ما به شما سه محصول زیر را پیشنهاد میکنیم تا از آنها استفاده کنید.
کود 36-12-12
کود NPK+TE 12-12-36 یکی از ترکیبات متنوع و مؤثر در کشاورزی است که شامل نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) با نسبت 36-12-12 می‌باشد. این کود به‌ویژه برای گیاهانی که نیاز به پتاسیم بیشتری دارند، مانند میوه‌جات و سبزیجات، بسیار مناسب است. پتاسیم نقش کلیدی در فرآیندهای متابولیکی گیاهان ایفا میکند و به بهبود کیفیت میوه و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی کمک میکند.
آیش پتاسیم (Active-K)
کود سولوپتاس (سولفات پتاسیم)
محلول سولوپتاس یا همان کود سولفات پتاسیم یک ترکیب عالی برای تامین پتاسیم مورد نیاز گیاهان طی مراحل رشد است. سولوپتاس به صورت محلول در آب ارائه می شود و به راحتی توسط گیاه جذب می گردد. پتاسیم برای رشد گیاهان ضروری است و نقش بسیار مهمی در فرایندهای مختلف متابولیکی و فیزیولوژیکی دارد.
کود کلسیم برای کشت کیوی
کلسیم از جمله عناصر غذایی میکرو است که به مقدار کمتر برای کشت کیوی نیاز است اما نقش مهمی در رشد و توسعه درخت کیوی دارد. این عنصر در ساختار دیواره سلولی، انتقال مواد غذایی و بهبود کیفیت میوه موثر است. کلسیم به عنوان یک عنصر غیر متحرک در گیاه، باید به صورت مداوم از طریق خاک تامین شود. زیرا کمبود آن می‌تواند به مشکلات جدی در رشد و کیفیت محصول منجر شود.
تامین کلسیم کافی از طریق کودهای مناسب، در زمان‌های بحرانی رشد گیاه، به خصوص هنگام گل‌دهی و تشکیل میوه، می‌تواند به افزایش کیفیت و ماندگاری میوه‌ها کمک کند. با مدیریت صحیح تغذیه و استفاده از کودهای کلسیمی، عملکرد درختان کیوی بهینه می‌شود. در ادامه، به بررسی نقش کلسیم، انواع کودهای کلسیمی، زمان و نحوه مصرف و تاثیر آن بر کشت کیوی می‌پردازیم.
علائم کمبود کلسیم در کشت کیوی
- سوختگی حاشیه برگ‌های جوان
- ریزش زودهنگام گل‌ها و میوه‌های نارس
- کاهش کیفیت میوه و نرم شدن بافت آن
- کاهش مدت زمان انبارداری محصول
- اختلال در رشد ریشه‌ها و ضعیف و شکننده شدن آنها
دلایل اهمیت کود کلسیم در کشت کیوی
- استحکام و تقویت دیواره سلولی
- جلوگیری از آسیب مکانیکی و حمله عوامل بیماری‌زا
- افزایش ماندگاری میوه در انبار
- تنظیم فعالیت‌های آنزیمی و متابولیکی گیاه
- افزایش مقاومت به تنش‌های محیطی
- تسریع انتقال مواد غذایی به سایر بخش‌های گیاه
انواع کودهای کلسیمی مناسب برای کشت کیوی
- نیترات کلسیم حاوی ۱۹ درصد کلسیم و ۱۵.۵ درصد نیتروژن
- کربنات کلسیم حاوی درصد بالایی کلسیم
- سولفات کلسیم حاوی ۲۳ درصد کلسیم و ۱۸ درصد گوگرد
- کلرید کلسیم منبع سریع‌الاثر کلسیم
زمان مصرف کود کلسیم در کشت کیوی
مقدار دقیق کود کلسیمی با توجه به مرحله رشد و آزمون خاک تعیین می‌شود. اما به طور کلی، حدود ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم کلسیم خالص در هکتار برای درختان بالغ مصرف می‌شود.
بهترین زمان مصرف کود کلسیم در کشت کیوی
بهترین زمان مصرف کود کلسیم در کشت کیوی، قبل از تشکیل میوه و به منظور کاهش ریزش گل و میوه و بهبود رنگ، اندازه و کیفیت محصول نهایی است.
بهترین کود کلسیم برای کیوی
یقینا کشاورزی که بخواهد بهترین بهره‌وری و محصول را داشته باشد، همیشه به دنبال بهترین کود و سموم است تا محصول نهایی خود را بیمه کند و بهترین نتیجه ممکن را کسب نماید. برای شناختن بهترین کود کلسیم برای کیوی لازم است کودهای بیشماری را تست کرد اما کارشناسان باتجربه و مهندسان کشاورزی بنابر آخرین تست های کارشناسی و آزمایشگاهی، برای بهره‌وری هرچه بهتر، کود کلسیم آیش را به شما پیشنهاد میدهند.
آیش اکتیو کلسیم (Active Ca & B-Mg) یک محلول مایع مخصوص است که برای تأمین کلسیم مورد نیاز انواع گیاهان و درختان طراحی شده است. این محصول به گونه‌ای فرموله شده که بتواند جذب کلسیم را به حداکثر برساند و در نتیجه به بهبود سلامت گیاه و کیفیت محصولات کمک کند. کلسیم به عنوان یک عنصر کلیدی در زندگی گیاهان، برای فرآیندهای مختلف متابولیکی و ساختاری ضروری است و نقش اساسی در استحکام دیواره‌های سلولی ایفا میکند.
کلام پایانی
کشت کیوی، با توجه به خواص بی‌نظیر این میوه و بازار مصرف رو به رشد آن، می‌تواند فرصتی مناسب برای کشاورزان و تولیدکنندگان باشد تا علاوه بر تامین نیاز داخلی، به صادرات و سودآوری بیشتر نیز دست یابند. با این حال، موفقیت در کشت کیوی نیازمند شناخت کامل از شرایط محیطی، انتخاب زمین مناسب، مراقبت‌های اولیه و نگهداری دقیق گیاه در طول دوره رشد است.
برای داشتن محصولی با کیفیت و پربار، رعایت نکات مهمی مانند انتخاب نهال سالم، آبیاری منظم، استفاده از کودهای مناسب، کنترل آفات و بیماری‌ها و مدیریت شرایط آب‌وهوایی ضروری است. همچنین، پرورش کیوی نیاز به دقت و صبر دارد؛ چرا که این گیاه به زمان طولانی برای رسیدن به مرحله برداشت نیاز دارد و هر گونه کم‌کاری یا سهل‌انگاری می‌تواند منجر به کاهش کیفیت محصول و کاهش میزان تولید شود.
با توجه به اینکه کیوی در شرایط مناسب می‌تواند تا مدت‌ها تازه بماند و خواص خود را حفظ کند، توجه به فرآیندهای پس از برداشت می‌تواند نقش مهمی در موفقیت تولیدکنندگان و بازار فروش ایفا کند.
در نهایت، کشت کیوی می‌تواند یک سرمایه‌گذاری پرمنفعت باشد که با توجه به تلاش‌های لازم و رعایت نکات علمی و عملی، می‌توان از آن به عنوان یک پروژه موفق کشاورزی بهره‌برداری کرد. کشاورزان و تولیدکنندگان باید با شناخت کافی از نیازهای گیاه، برنامه‌ریزی صحیح و استفاده از تکنیک‌های نوین، مسیر موفقیت را طی کرده و به تولید محصولات با کیفیت بالا دست یابند.
